23. tydzień ciąży – który to miesiąc w kalendarzu ciąży?
W 23. tygodniu ciąży nadal jesteś w II trymestrze, ale rozpoczyna się 6. miesiąc ciąży. Do rozwiązania już niewiele czasu, ale zobaczysz, że będzie Ci się on dłużył, ponieważ dolegliwości niestety będą coraz bardziej dokuczliwe: bóle pleców, opuchnięte nogi, skurcze nóg, problemy ze znalezieniem wygodnej pozycji do spania, coraz częstsze oddawanie moczu. Staraj się oszczędzać, wypoczywać i całą energię przeznaczyć na kompletowanie wyprawki – na tym etapie już wiele może się zdarzyć.
Brzuch w 23. tygodniu ciąży
W 23. tygodniu ciąży waga wzrasta coraz mocniej. Brzuch również coraz szybciej rośnie i przyjmuje wyraźniejszy kształt. Co ciekawe, w II trymestrze kobieta ciężarna może przybierać na wadze nawet 400-450 g tygodniowo. Macica jest aktualnie wielkości piłki do koszykówki – nie sposób więc dostrzec osobom postronnym, że jesteś w ciąży.
Jak wygląda i rozwija się dziecko w 23. tygodniu ciąży?
W 23. tygodniu ciąży dziecko ma nawet 30 cm długości z nóżkami (ok. 20 cm długości ciemieniowo-siedzeniowej), ale nadal mało waży – nieco ponad 500 g. Wielkość dziecka na tym etapie można porównać do wielkości grejpfruta.
Dziecko w tym okresie dużo śpi – nawet 20 godzin na dobę. Jeżeli jednak przez dłuższy czas nie odczuwasz ruchów dziecka, mimo że zjadłaś posiłek i np. coś słodkiego (kostkę gorzkiej czekolady), powinnaś zgłosić się na położniczą izbę przyjęć.
Dziecko ma już coraz bardziej proporcjonalne części ciała. Skóra ponadto zaczyna produkować barwnik i tworzy się pod nią coraz więcej tkanki tłuszczowej. Na tym etapie skóra dziecka jest jeszcze mocno pomarszczona i pokrywa ją lanugo oraz maź płodowa.
W 23. tygodniu ciąży miejsce ma intensywny rozwój narządów wzroku i słuchu. Dzieci urodzone w tym czasie, które przeżyją, niestety często cierpią na ślepotę bądź są głuche. Dziecko dopiero zaczyna lepiej słyszeć i rozpoznaje powoli Twój głos. Warto często mówić do niego, aby wzmocnić więź.
Nadal rozwijają się płuca dziecka, ale są one jeszcze na tyle niedojrzałe, że nie mogłyby same zapewnić wcześniakowi prawidłowego oddychania – konieczna byłaby specjalistyczna aparatura wspomagająca tę funkcję. Płuca są organem, który dojrzewa najpóźniej.
Dziecko intensywnie przybiera na wadze – pod koniec tego miesiąca może podwoić swoją masę ciała!
Ciekawostką jest, że dziecko na tym etapie czuje, kiedy rodzice współżyją – gdy mama ma orgazm, jego serce zwalnia lub przyspiesza pracę. Nie wiadomo, czy jest to z powodu ruchów podczas seksu czy z powodu skurczy macicy podczas orgazmu. W każdym razie kołysanie i dopływ endorfin podczas stosunku jest na pewno dla płodu przyjemne – lekarze nie widzą przeciwwskazań, aby w zdrowej ciąży uprawiać seks.
23. tydzień ciąży – ruchy dziecka
W 23. tygodniu powinnaś czuć ruchy dziecka – mogą być one wyczuwalne zarówno na górze brzucha, jak i na dole czy bardziej po bokach – dziecko ma jeszcze sporo miejsca do tego, aby swobodnie zmieniać pozycję.
Ruchy dziecka na tym etapie nie są jeszcze bolesne, ale niedługo się to zmieni – te małe rączki i nóżki będą potrafić nieźle uderzać! Dziecko ćwiczy tym sposobem mięśnie i stawy, a także poznaje swoje ciało.
Od tego momentu powinnaś monitorować aktywność dziecka. Staraj się skupić 2 razy dziennie – np. rano i wieczorem – przez 5-10 minut na wyczuwaniu ruchów płodu. Przed tym zjedz coś – najlepiej słodkiego, co pobudzi dziecko (ale zdrowego!) - połóż się i zrelaksuj. Możesz zacząć mówić do brzucha i go głaskać. Dziecko powinno odpowiedzieć ruchem. Jeśli tak się nie stanie i nie będziesz nic czuła przez kolejne 12 godzin, zgłoś się jak najszybciej na izbę przyjęć. Podobnie powinnaś postąpić, gdy ruchy dziecka nagle się zmienią (albo gwałtownie się nasilą, albo osłabną). W obu przypadkach lekarze w szpitalu wykonają USG oraz zapis KTG.
Dziecko w 23. tygodniu ciąży potrafi się zwijać, prostować, obracać, zaciskać pięść czy wkładać kciuk do buzi.
>>Zobacz cały Kalendarz Ciąży - TUTAJ<<
23. tydzień ciąży – zmiany w organizmie mamy i objawy
Na tym etapie możesz mocniej odczuwać problemy ze snem, co wynika nie tylko z żywych snów, stresu związanego z faktem bycia w ciąży (stres przed porodem, lęk o zdrowie dziecka, lęk przed macierzyństwem) czy potrzebą częstego siusiania, ale także z powodu coraz większego brzucha, który utrudnia znalezienie wygodnej pozycji do spania. Przydatna w tej sytuacji jest poduszka dla kobiet ciężarnych – to długo rogal, do którego możesz się przytulić – odciąży kręgosłup i ułatwi spanie na lewym boku.
Istotne jest, abyś się wysypiała w ciąży, ponieważ ma to wpływ na prawidłowy rozwój dziecka. Poza tym po porodzie czeka Cię wiele bezsennych nocy: z początku dziecko w nocy nie może mieć większych przerw między posiłkami niż 4 godziny, zatem nawet jeśli trafi Ci się śpioch (co nie zdarza się często), będziesz i tak musiała go wybudzać na karmienie mlekiem przez pierwsze tygodnie.
Inną dolegliwością 6. miesiąca ciąży są coraz to większe piersi – zwiększa się też ich ukrwienie, a gruczoł się powiększa, dostosowując się do nowej roli: karmienia. Początkowo będzie produkował siarę, później mleko dla dziecka. Możesz już na tym etapie doświadczyć wycieków żółtej mazi – to właśnie jest siara. Nie należy jednak pobudzać piersi do wycieku pokarmu, ponieważ może to spowodować skurcze macicy.
Skóra zmienia swoją barwę na coraz ciemniejszy odcień – dzieje się tak za sprawą melaniny, której w tym czasie jest więcej. Brodawki sutkowe oraz okolice intymne również mogą być ciemniejsze. Ponadto w wyniku hormonów na brzuchu coraz wyraźniej rysuje się linea negra biegnąca wzdłuż niego od spojenia łonowego do pępka (a nawet i wyżej). Powinna zniknąć w kilka tygodni lub miesięcy po porodzie.
W 23. tygodni mogą dokuczać Ci skurcze nóg i obrzęki. Obrzęki wynikają z tego, że macica uciska na żyłę główną dolną – przez nią krew wraca z nóg do serca. Aby je zminimalizować, odpoczywaj na lewym boku i lekko unosząc nogi. Jeśli jednak obrzęki będą duże lub wystąpią nagle, jedź na najbliższą izbę przyjęć, ponieważ może to być groźnego w ciąży białkomoczu – może prowadzić nawet do zgonu matki lub dziecka.
Na tym etapie możesz miewać wahania nastroju: raz będziesz nerwowa, a za chwilę staniesz się pogodna i zadowolona. Staraj się unikać niepotrzebnych stresów. Zapisz się na szkołę rodzenia – choćby online – aby czuć się lepiej przygotowana do nowej roli i do porodu. Na bieżąco kompletuj wyprawkę i zapisuj, co jeszcze trzeba kupić – zyskasz dzięki temu spokój ducha, że niczego nie zapomnisz. Dobrze jest mieć w telefonie aplikację z listą lub arkusz kalkulacyjny Google – to bardzo pomocne podczas planowania wyprawki, zarówno do szpitala i porodu, jak i na pierwsze tygodnie z noworodkiem w domu.
Inne dokuczliwe objawy 6. miesiąca ciąży to coraz większe upławy z pochwy, zaparcia, zgaga, wzdęcia, bóle pleców, bóle głowy, zawroty głowy, krwawienie z dziąseł i nosa, ciągły katar, powiększające się stopy, przebarwienia na skórze (plamy na twarzy, ostuda ciążowa, piegi, pieprzyki – większość przebarwień znika w kilka tygodni po porodzie.
Poród w 23. tygodniu ciąży: jakie szanse na przeżycie ma wcześniak?
Obecnie już w 23. tygodniu ciąży można uratować przedwcześnie urodzone dziecko. Jeśli tak się stanie, szanse na przeżycie plasują się średnio na poziomie 50%, ale mogą wynieść one od 10 do 70% - więc rozrzut jest bardzo duży. Szanse te zależą od różnych czynników, np. stopnia dojrzałości dziecka, dostępnego sprzętu medycznego czy wykwalifikowanej kadry medycznej w szpitalu oraz od chorób matki (np. czy ma nadciśnienie lub cukrzycę ciążową). Czynników jest więcej.
Jednocześnie każdy dzień spędzony w macicy diametralnie zwiększa szansę dziecka na przeżycie – aż o 3%. Zatem po 26. tygodniu ciąży szansa na przeżycie wynosi już 80-90%! W kolejnych tygodniach można zatem odetchnąć z ulgą, ale na tym etapie jeszcze nic nie jest pewne. Szanse na przeżycie w poszczególnych tygodniach rosną następująco:
- 24. tydzień ciąży – 67 %
- 25. tydzień ciąży – 82 %
- 26. tydzień ciąży – 85 %
- 27. tydzień ciąży – 95 %
- 28. tydzień ciąży – 96 %
- 29. tydzień ciąży – 96 %
- 30. tydzień ciąży – 97 %
- 31. tydzień ciąży – 97 %
- 32. tydzień ciąży – 98 %
Jeśli dojdzie do porodu w 23. tygodniu, niestety dziecko jest mocno obarczone różnymi powikłaniami lub niepełnosprawnościami – zarówno fizycznymi, jak i psychicznymi. Szacuje się, że połowa dzieci urodzonych przed 26. tygodniem ciąży ma różnego rodzaju upośledzenia, a aż ¼ dzieci jest poważnie upośledzona (np. ma ślepotę, głuchotę czy niezborność ruchowa, która uniemożliwia chodzenie). Zaledwie 20% dzieci urodzonych przed 26. tygodniem jest w pełni zdrowa – dlatego tak istotne jest zapobieganie przedwczesnym porodom. Współczesna medycyna często pozwala na przetrzymanie dziecka w macicy jeszcze przez jakiś czas od pierwszych zwiastunów porodu. Z tego powodu powinnaś się bacznie obserwować i w razie pojawienia się jakichkolwiek wątpliwości, należy jechać niezwłocznie do szpitala. Każdy dzień spędzony w Twoim łonie daje dziecku większe szanse na przeżycie i uniknięcie kalectwa czy wad rozwojowych.
Dodatkowo wcześniaki są mocno narażone na infekcje, ponieważ przeciwciała od matki są zwykle przekazywane przez pępowinę dopiero ok. 34-35. tygodnia ciąży. Stąd wcześniaki są narażone na poważny przebieg nawet drobnych infekcji bakteryjnych czy wirusowych.
23. tydzień ciąży – ból i twardnienie brzucha
Ból brzucha i jego boków na tym etapie jest normalnym zjawiskiem, ponieważ powodują go rozciągające się więzadła podtrzymujące macicę. Ponadto rozciąga się skóra brzucha, podrażnia się szyjka macicy (np. podczas stosunku), mogą także wystąpić problemy żołądkowe w związku z uciskaniem na narządy układu pokarmowego rosnącej macicy i dziecka. Ponadto mogą wystąpić skurcze przepowiadające Braxtona-Hicksa. Są one jednak niebolesne i nieregularne. Skurcze porodowe natomiast są zwykle bolesne i występują regularnie oraz nie ustępują po zmianie pozycji. Ponadto ich siła w czasie jest coraz większa – nasilenie bólu się nie zmniejsza, tylko rośnie.
Badania i USG w 23. tygodniu ciąży
W 23. tygodniu ciąży jesteś już zapewne po USG połówkowym, w którym lekarz ocenił rozwój większości najważniejszych narządów dziecka, a także ogólny stan płodu. Na USG w 23. tygodniu ciąży możesz zauważyć mimikę dziecka i rysy twarzy – rodzice mogą po raz pierwszy zacząć się spierać, do kogo podobny jest Maluch! Co ważne, na tym etapie płeć jest już w większości przypadków widoczna na USG – o ile dziecko się dobrze ułożyło podczas badania.
Między 21. a 26. tygodniem należy wykonać również badania z krwi i moczu, a także badania glukozy we krwi na czczo w celu wykrycia cukrzycy ciążowej. Istotne są też badania w kierunku toksoplazmozy.
