19. tydzień ciąży – który to miesiąc w kalendarzu ciąży?
19. tydzień jest tak naprawdę 17. tygodniem od zapłodnienia. Jest to jednocześnie 5. miesiąc ciąży oraz II trymestr. Dziecko ma ok. 250 g i mierzy ok. 15-17 cm (długość ciemieniowo-siedzeniowa CRL). Na tym etapie Maluch rośnie jak na drożdżach i coraz intensywniej się rusza – być może już czujesz jego ruchy odczuwalne jako łaskotanie lub ruchy jelit?
Jak wygląda brzuch w 19. tygodniu ciąży?
W tym tygodniu wielkość brzucha jest już spora – ciężko już okryć ciążę. Jeśli jednak nadal nie ma dużego brzucha, nie przejmuj się – wielkość brzucha w ciąży nie jest wyznacznikiem prawidłowości przebiegu ciąży czy rozwoju dziecka, ponieważ to sprawa bardzo indywidualna (możesz np. mieć mocniejsze mięśnie brzucha i wówczas ciąży tak szybko nie widać – albo odwrotnie, mieć nadwagę i brzuszek ciążowy ginie w Twoich krągłościach).
W 19. tygodniu możesz jednak zauważyć nieco wyższą wagę – od 14. do 20. tygodnia zwykle kobiety w ciąży przybierają ok. 2,5 kg. To, ile powinnaś przytyć, jest jednak zależne od wyjściowej wagi sprzed ciąży – na jakim poziomie było Twoje BMI. Niektóre mamy muszą w ciąży przytyć więcej, inne z kolei powinny mocno pilnować przyrostów wagi. To, czy Twój przyrost wagi jest prawidłowy, ocenia na każdej wizycie kontrolnej ginekolog – jeśli uzna, że jest coś nie w porządku, zapewne poinformuje Cię o tym i da odpowiednie zalecenia.
Sprawdź także: Kalendarz ciąży - rozwój dziecka, objawy u mamy, brzuch
19. tydzień ciąży – jak rozwija się dziecko?
Dziecko pokrywa maź płodowa – to substancja, która powstaje z łoju produkowanego przez gruczoły dziecka oraz ze złuszczonego naskórka. Maź ta ma za zadanie chronić skórę dziecka przed długotrwałym kontaktem z płynem owodniowym.
W 19. tygodniu ciąży aktywność dziecka jest stosunkowo wysoka, szczególnie podczas odpoczynku mamy i po obfitym posiłku. Gdy mama jest natomiast aktywna, ruchy płodu mogą być mniej intensywne. Dzieje się tak, ponieważ poruszając się, mama kołysze dziecko, przez co jest ono bardziej senne. Aby pobudzić dziecko do aktywności, gdy słabo czujemy ruchy, można zjeść wartościowy posiłek i coś słodkiego (np. kostkę gorzkiej czekolady) i ułożyć się wygodnie – wtedy dziecko powinno zwiększyć ruchliwość.
19. tydzień to czas doskonalenia narządów zmysłów – dziecko już z pewnością Cię słyszy, jak i głosy innych – warto więc mówić do dziecka jak najwięcej (dobrze, gdyby Tatuś również się zaangażował na tym etapie), aby szybciej nauczyło się rozpoznawać Twój głos. Z czasem stanie się on dla dziecka swego rodzaju uspokajaczem – ułatwi to opiekę po porodzie i wpłynie korzystnie na poczucie bezpieczeństwa u dziecka, które jest niezmiernie ważne dla rozwoju emocjonalnego i budowania więzi z rodzicami.
Poza narządem słuchu, u dziecka na tym etapie doskonalą się inne obszary służące odbieraniu sygnałów z otoczenia – wzrok, dotyk, smak, a nawet węch.
Na tym etapie dziecko intensywnie rozwija układ nerwowy, stymuluje rozwój mięśni, stawów oraz kości – kopie, robi fikołki, obraca się.
Jak wygląda dziecko w 19. tygodniu ciąży? Zdjęcia
Poniżej zamieszczam kilka zdjęć USG z 19. tygodnia ciąży. Dziecko coraz mocniej przypomina miniaturkę człowieka. Ułożenie dziecka nadal nie jest jednak stałe, ale powoli będzie się to zmieniać, ponieważ stopniowo płód wypełnia macicę – ma na tym etapie natomiast nadal miejsce, aby swobodnie zmieniać pozycję.
19. tydzień ciąży – zmiany w organizmie mamy, objawy
W 19. tygodniu ciąży mogą pojawić się kolejne nieprzyjemne objawy ciąży, takie jak zawroty głowy oraz bóle pleców – te wiążą się z coraz to większym obciążeniem kręgosłupa przez rosnący brzuch. Istotne jest, aby dbać o odpoczynek i nie hartować się – na to przyjdzie pora po ciąży (noworodek jest bardzo wymagający – będziesz jeszcze marzyć o „nudzie” z ciąży).
Brzuch na tym etapie jest już wyraźnie zaokrąglony – możesz odczuwać dyskomfort w obcisłych ubraniach, dlatego lepiej noś już od teraz ubrania typowo dla kobiet w ciąży lub oversize. Macica znajduje się tuż po pępkiem – powinnaś łatwo ją wyczuć. Z dnia na dzień powiększa się coraz bardziej, co skutkuje nie tylko rosnącym brzuchem, ale i bólem więzadeł, które naciąga (jest na nich zawieszona). Jeśli doskwierają Ci bóle w pachwinach, spróbuj je rozmasować i jak najwięcej odpoczywać.
W tym okresie mogą pojawić się także obrzęki nóg – jest to spowodowane macicą, która coraz mocniej uciska na żyły (szczególnie na żyłę, przez którą krew powraca do serca z kończyn dolnych). W tej sytuacji pomocne będzie odpoczywanie na lewym boku (koniecznie!) z nogami lekko uniesionymi ponad miednicę. O ile niewielkie obrzęki są naturalnym stanem w ciąży na tym etapie, o tyle nagłe ich pojawienie się i to z dużą intensywnością, może być zwiastunem problemów z krążeniem – a te zagrażają nie tylko zdrowiu, ale i życiu – zarówno dziecka, jak i matki. Jak najszybciej powinnaś zatem udać się na izbę przyjęć, jeśli nagle pojawi się u Ciebie obrzęk.
W 19. tygodniu mogą pojawiać się ponadto skurcze mięśni nóg, zwłaszcza w nocy. Dobrym sposobem doraźnym w takiej sytuacji jest zadarcie palców stóp do siebie – skurcz powinien momentalnie minąć. Aby jednak uniknąć skurczów, warto przed snem delikatnie masować nogi (może to zrobić partner), a w ciągu dnia odpoczywaj w pozycji leżącej.
Wielu kobietom na tym etapie ciąży doskwierają zawroty głowy, szczególnie przy zmianie pozycji, a także problemy z koncentracją. Staraj się więc nie wstawać gwałtownie i pij dużo płynów – dobre nawodnienie korzystnie wpływa na obie dolegliwości. Ponadto picie wody przez matkę warunkuje ilość wód płodowych, w których znajduje się dziecko – warto zatem zadbać o wypijanie min. 2 litrów wody dziennie (a nawet 3 l). Wodę ciężko jest przedawkować, a jej niedobór może być w ciąży niebezpieczny.
W 19. tygodniu ciąży nadal możesz mieć większe wydzielanie z dróg rodnych oraz z nosa. Staraj się dbać o higienę dróg rodnych, często się podmywając i zmieniając regularnie wkładki higieniczne. Jeśli wydzielina z pochwy nie jest przezroczysta i ma zabarwienie oraz nieprzyjemnie pachnie, może to być zwiastun stanu zapalnego – w tej sytuacji koniecznie zgłoś się do lekarza, ponieważ infekcje intymne w ciąży są groźne dla dziecka – może dojść do jego zakażenia lub nawet porodu przedwczesnego.
19. tydzień ciąży – pora na wicie gniazda
Zapewne zaczynasz już odczuwać chęć szykowania dla dziecka swojego kącika – to całkowicie naturalne i nazywane jest syndromem wicia gniazda. Na tym etapie zapewne już wiesz, jaka jest płeć dziecka, więc spokojnie możesz przejść do urządzania pokoju dla noworodka oraz kompletowania wyprawki.
Podstawowe wyposażenie to łóżeczko, wanienka, przewijak, komoda na ubranka. Początkowo dobrze, aby dziecko spało z Wami w sypialni, a nie w osobnym pokoju – aby zminimalizować ryzyko śmierci łóżeczkowej. Poza tym będziesz często wstawać w nocy do dziecka, a wspólne spanie w jednym pokoju, a nawet łóżku, jest o wiele wygodniejsze niż chodzenie do drugiego pokoju i ciągłe czuwanie, nasłuchując niani elektronicznej.
Warto już teraz skompletować także pozostałe elementy wyprawki, ponieważ lepiej przygotujesz się psychicznie i zaoszczędzisz sobie niepotrzebnego stresu przed porodem. Lepiej na spokojnie zrobić listę wyprawkową i robić zakupy dla noworodka np. przez internet. Teraz masz na to sporo czasu, a jeśli dziecko urodziłoby się przedwcześnie, w szpitalu zamartwiałabyś się nie tylko zdrowiem Maluszka, ale i zakupami wyprawkowymi. Lepiej być już wcześniej przygotowanym na taką ewentualność, aby na końcówce ciąży zająć się ostatnimi poprawkami i przygotowaniem do samego porodu oraz nowej roli! Tak wczesne rozpoczęcie kompletowania wyprawki pozwala ponadto na rozłożenie wcale nie tak małych wydatków w czasie. Zachęcam do pobrania listy wyprawkowej dla noworodka – to darmowa lista (w PDF i Excelu) rzeczy, którą opracowałam, gdy sama byłam w ciąży. Okazała się nieoceniona, ponieważ mogłam tam wklejać np. linki do konkretnych sklepów i ostatecznie wybrać najkorzystniejszą ofertę. Gdybym takiej listy nie posiadała, przepłaciłabym sporo na wyprawce – jestem tego pewna. :)
19. tydzień ciąży – na co uważać?
W 19. tygodniu ciąży może być Ci bardzo gorąco, nawet jeśli jesteś zmarzluchem – jest to spowodowane rozszerzającymi się naczyniami krwionośnymi, a przez nie w skórze przepływa więcej krwi. Należy uważać na taki stan, ponieważ rozszerzone naczynia oznaczają szybszą utratę ciepła i nietrudno o przeziębienie.
Na tym etapie nadal jest duże ryzyko infekcji intymnej – grzybica pochwy jest bardzo często przypadłością ciężarnych, ponieważ są one bardziej podatne na zakażenie, gdyż następuje zmiana kwaśnego odczynu środowiska pochwy. Infekcje intymne mogą również pojawić się pod wpływem takich czynników, jak stres, nadmierna lub niedbała higiena dróg intymnych, zła dieta, przyjmowanie antybiotyków, częste korzystanie z basenu, seks z zarażonym partnerem. Grzybicę koniecznie należy leczyć w ciąży – czasami nawet wiele razy podczas jednej ciąży. Stosuje się w tym celu przepisane przez ginekologa globulki dopochwowe. Leczeniu powinien poddać się też partner – otrzymuje on maści lub tabletki.
W 19. tygodniu możesz odczuwać ból brzucha – zwłaszcza na dole i po bokach. Może to być wynik pociągania macicy za więzadła, ale niekoniecznie – może to świadczyć o powikłaniach zagrażających nawet życiu dziecka, np. odklejaniu się łożyska. Powinnaś zatem o każdym bólu powiedzieć swojemu ginekologowi jak najszybciej (albo udać się na położniczą izbę przyjęć).
Zagrożeniem w 19. tygodniu może być także krwawienie lub plamienie – o tym również jak najszybciej poinformuj lekarza lub jedź do szpitala. Przyczyną plamień i krwawień na tym etapie ciąży może być przemęczenie, ale są też poważniejsze powody, np.:
- Zagrożenie porodem przedwczesnym – objawia się bólem brzucha lub bólem dolnego odcinka pleców. Skurcze macicy często da się na tym etapie powstrzymać, o ile szybko pojedziemy do szpitala.
- Niewydolność szyjki macicy – inaczej jest to samoistne rozwieranie się szyjki macicy, ale bez skurczów – może to prowadzić do poronienia lub porodu przedwczesnego. Konieczne jest rychłe pojechanie do szpitala.
- Problemy z łożyskiem – np. w sytuacji, gdy łożysko przykrywa ujście wewnętrzne szyjki macicy (jest to tzw. łożysko przodujące) – wówczas konieczne jest jechanie do szpitala i leczenie zależy od tego, na jakim etapie jest ciąża. Celem leczenia jest hamowanie skurczów macicy oraz krwawienia. W niektórych przypadkach konieczne jest zakończenie ciąży i cesarskie cięcie. Innym problemem z łożyskiem, który objawia się bólem brzucha i krwawieniem, jest odklejanie się łożyska od ściany macicy (powodem może być uraz lub np. nadciśnienie). Konieczna jest szybka interwencja medyczna.
19. tydzień ciąży – USG i inne obowiązkowe badania
W 19. tygodniu można już wykonać tzw. USG połówkowe. Jest ono niezwykle ważne, ponieważ służy ocenie anatomii płodu, rozpoznaniu ewentualnych wad rozwojowych i genetycznych oraz ocenie ryzyka ciążowego. Lekarz będzie mógł także sprawdzić, czy ilość wód płodowych jest prawidłowa oraz czy łożysko jest odpowiednio położone. Poza USG połówkowym można wykonać dodatkowe testy prenatalne. Jest to szczególnie polecane, gdy kobieta ukończyła 35. rok życia lub gdy istnieje w wywiadzie rodziców obciążenie chorobami genetycznymi.
Jeśli chodzi o badania obowiązkowe, konieczne jest wykonanie (między 15. a 20. tygodniem ciąży) badania w kierunku toksoplazmozy – jest szczególnie ważne, jeśli kobieta ma kontakt z kotami.
