Czym są skoki rozwojowe?
Teoria skoków rozwojowych bazuje na przekonaniu, że niemowlęta rozwijają się skokowo. W ich życiu dochodzi do nagłych zmian – skoków – podczas których rozwija się jakiś aspekt fizyczny lub emocjonalny/umysłowy. Dziecko nagle, z dnia na dzień, zaczyna robić coś, czego jeszcze dotąd nie potrafiło.
Każdy skok jest obarczony złym samopoczuciem dziecka. Jest ono marudne, dużo płacze, chce być więcej przytulane, częściej noszone i ma problemy ze snem lub jedzeniem. To naturalne – musi bowiem przyzwyczaić się do nowych bodźców lub nowego sposobu przetwarzania niektórych informacji. Musi oswoić się też z nową umiejętnością. Trwa to zwykle kilka dni, po czym wszystko wraca do normy – aż do momentu następnego skoku rozwojowego.
W pierwszych 18. miesiącach życia dziecka takich skoków jest 10. Zobacz Kalendarz Skoków Rozwojowych.
Trzeci skok rozwojowy – objawy
Dziecko w wieku ok. 2,5-3. miesięcy przechodzi trzeci skok rozwojowy. Od tego momentu będzie umiało np. uderzyć w zabawkę, a nawet wciąć ją do ręki i uważnie obejrzeć. Niektóre niemowlęta po tym skoku potrafią także potrząsać zabawkami.
Jakie są oznaki trzeciego skoku rozwojowego? W wyniku nabywania nowych umiejętności, a także dostrzegania większej ilości szczegółów, dziecko może czuć się zagubione, co powoduje u niego strach i niepokój. Zaczyna więc szukać objęć Mamy i Taty, gdzie czuje się bezpiecznie. Jest to jeden z pierwszych objawów – dziecko chce być częściej noszone i przytulane.
Innym objawem jest... płacz. Dziecko płacze więcej niż dotychczas – nie czuje się bowiem komfortowo, nie radzi sobie z nowymi emocjami i wrażeniami – potrzebuje jeszcze kilku dni na oswojenie się w nowej sytuacji. Powoduje to u niego złe samopoczucie, przez co częściej płacze.
Trzeci skok rozwojowy może także objawiać się problemami ze snem. Niektóre dzieci dotychczas pięknie zasypiające w łóżeczku, podczas skoku rozwojowego muszą być noszone, kołysane, przytulane, a nawet spać z rodzicami w łóżku. Może się też zdarzyć, że dziecko będzie budziło się w nocy częściej niż zwykle, domagając się przytulenia i jedzenia. Zapewnij mu w tym okresie maksimum bliskości i pozwól na spanie ze sobą i częste karmienie, także w nocy – stan ten za kilka dni minie, a dzięki takim działaniom dziecko dozna mniejszej ilości stresu i umocnisz Waszą relację.
Niektóre dzieci podczas skoku rozwojowego mają mały apetyt i odmawiają karmienia, a inne domagają się piersi lub butelki częściej niż zwykle – to również charakterystyczne dla skoków rozwojowych.
Trzeci skok rozwojowy – co pomoże na te trudne dni?
Mama i Tata to dla dziecka najważniejsze „źródło” poczucia bezpieczeństwa i spokoju. To właśnie dlatego Maluszek domaga się bycia na rękach nawet całą dobę – potrzebuje bowiem czuć się bezpiecznie w obliczu tak ogromnych dla niego zmian, które początkowo są przytłaczające.
W tym trudnym okresie pomaga zatem częste przytulanie, noszenie, wspólne spanie – wszelkie momenty, w których jest okazja do bliskiego kontaktu. Możecie też spróbować masażu Shantala – to masaż wyciszający i obniżający poziom stresu u niemowląt. Wskazany jest też kontakt skóra do skóry z rodzicem, który działa kojąco.
Starajcie się reagować na potrzeby dziecka. Jeśli nie chce już leżeć na brzuchu, przewróćcie go na bok lub plecy. Jeśli nie chce już jeść, nie wkładajcie na siłę piersi czy butelki – spróbujcie za chwilę. Pamiętajcie, że skok rozwojowy za chwilę się skończy – trwa zwykle kilka dni – i wszystko wróci do normy.
To, co bardzo pomoże dziecku z uspokojeniu się, jest spokój rodziców. Zdenerwowani rodzice tylko spotęgują negatywne emocje u Maluszka, a nie tego mu teraz trzeba. Dzieci wyczuwają, gdy ich rodzic jest niespokojny. Przed wzięciem na ręce spróbujcie zatem wziąć kilka głębokich oddechów, aby uspokoić pracę serca i dopiero wtedy przytulcie Malca, aby mógł zatopić się w ramionach w poczuciu spokoju i bezpieczeństwa. Spokojny rodzic to ostoja i ukojenie dla niemowlęcia.
Trzeci skok rozwojowy a problemy ze snem
Dziecko zaniepokojone, doznające ogromnych zmian w organizmie, może mieć problemy z zasypianiem i spokojnym snem. Efektem będzie dłuższe usypianie – nastawcie się na to i nie denerwujcie. Poza tym podczas skoku rozwojowego dziecko może się często w nocy wybudzać – ułatwieniem będzie wzięcie Malucha do swojego łóżka – uwierzcie mi, wyśpicie się wszyscy lepiej.
W lepszym śnie pomoże także kilka tipów:
-
zadbajcie o to, aby na 2-3 godziny przed snem ograniczać bodźce, przyciemniając światła i wyłączając muzykę,
-
w ciągu dnia nie doprowadźcie do przebodźcowania dziecka,
-
przed snem można śpiewać cicho kołysanki, np. Stary niedźwiedź,
-
na niektóre dzieci wyciszająco działają szumy – szczególnie różowy szum,
-
niektóre dzieci uspokajają się i usypiają w wózku lub foteliku samochodowym – ale gdy dziecko zaśnie, należy je przełożyć do łóżeczka,
-
zadbajcie o komfort dziecka – niech temperatura nie będzie za wysoka, ubranka były pozbawione drażniących metek, a prześcieradełko wykonane z przyjemnego w dotyku materiału (u nas sprawdził się jersey bawełniany).
Co dziecko potrafi po trzecim skoku rozwojowym? Nowe umiejętności
Po 3. skoku rozwojowym dziecko nabywa szereg umiejętności. Przede wszystkim zaczyna dostrzegać szczegóły i różnice w dźwiękach, ruchach, mimice czy świetle. Następuje także doskonalenie tych umiejętności. Po 3. skoku rozwojowym dziecko ponadto:
-
zaczyna śledzić wzrokiem osobę lub przedmiot, który się porusza – może tez przekręcać w jego kierunku głowę,
-
zaczyna odpychać się nóżkami leżąc na podłodze – to pierwsze próby samodzielnego przemieszczania się, ale do raczkowania jeszcze daleko,
-
potrafi łapać za zabawki obiema rączkami,
-
piszczy, głuży, robi bąbelki ze śliny,
-
daje do zrozumienia, gdy jest znudzone.