35. tydzień ciąży – który to miesiąc?
35. tydzień ciąży to koniec 8. miesiąca ciąży oraz dokładnie środek III trymestru. Przed Tobą tylko miesiąc do porodu, ale pamiętaj, że możesz urodzić szybciej, także powinnaś mieć już całą wyprawkę dla noworodka i spakowaną torbę do szpitala – aby bez dodatkowego stresu jechać na izbę przyjęć w przypadku skurczy porodowych. Ale zapewne im bliżej porodu, tym bardziej myślisz o wyprawce do szpitala – i bardzo dobrze! Jeśli lepiej się przygotujesz i będziesz pewna, że masz wszystko, co niezbędne, łatwiej będzie Ci przejść przez te ostatnie tygodnie, bez zamartwiania się, co trzeba spakować. Pewnie dręczy Cię także strach przed bólem porodowym – to normalne, ale pamiętaj, że dzisiejsze warunki pozwalają na łagodzenie bólu porodowego – zarówno niefarmakologicznie, jak i farmakologicznie. O wszystkich tych metodach dowiesz się na szkole rodzenia lub przed samym porodem od położnej. Zachęcam też do przeczytania mojego artykułu o metodach łagodzenia bólu porodowego wraz z oceną skuteczności (na podstawie różnych badań).
Zobacz cały Kalendarz Ciąży - rozwój dziecka i objawy u mamy tydzień po tygodniu.
Brzuch w 35. tygodniu ciąży oraz Twoja waga
W 35. tygodniu brzuch nadal może być umiejscowiony wysoko – dno macicy jest aktualnie położone najwyżej i znajduje się niemal po łukami żebrowymi, co powoduje bezpośredni ucisk dziecka na żebra. Już niedługo brzuch zacznie się jednak obniżać, co odczujesz w postaci ulgi w oddychaniu. Obniżenie brzucha ma miejsce zwykle ok. 2-4 tygodnie przed porodem, ale nie jest to regułą, są wyjątki (np. u niektórych kobiet brzuch obniża się w 34. tygodniu, a do porodu dochodzi w terminie – w 40. tygodniu).
W całym III trymestrze powinnaś przytyć nawet 4-6 kg, jeśli Twoja waga przed ciążą była na prawidłowym poziomie (BMI w normie) oraz jeśli przez przebyty okres ciąży przybierałaś na wadze zgodnie z normami.
Jak wygląda i rozwija się dziecko w 35. tygodniu ciąży?
Dziecko w 35. tygodniu ciąży waży ok. 2500 g i mierzy ok. 45, a nawet 50 cm. Do porodu przytyje jeszcze ok. 1 kg. Na tym etapie dziecko przybiera nawet 15 g tkanki tłuszczowej na dzień – staje się pulchny. Dodaje mu to uroku i sprawia, że po porodzie będzie mniejsze ryzyko wychłodzenia organizmu, gdyż tkanka tłuszczowa ma za zadanie chronić noworodka przed nagłą utratą ciepła.
Jeśli chodzi o ułożenie dziecka, ma ono jeszcze szansę obrócić się główką w dół do porodu – ma na to czas do ok. 37. tygodnia ciąży. Może się jednak zdarzyć, że się nie obróci i pozostanie w położeniu miednicowym – dotyka to ok. 5% dzieci. Może też przyjąć pozycję poprzeczną lub skośną – ale to zdarza się jeszcze rzadziej. Przed porodem lekarz sprawdzi, w jaki sposób jest ułożone dziecko, aby akt ten przebiegł jak najkorzystniej dla matki i dziecka. Jeśli poród się zacznie, a płód nie będzie ułożony główką w dół, prawdopodobnie zostanie podjęta decyzja o cięciu cesarskim – wykonuje się je w celu uniknięcia powikłań porodu pośladkowego.
Dziecko w 35. tygodniu intensywnie przygotowuje się do narodzin. Niemal całkowicie zakończył się rozwój płuc – już za chwilę dziecko będzie mogło w pełni samodzielnie oddychać po porodzie, jak dzieci urodzone w terminie. Jeśli urodzisz w 35. tygodniu, dziecko będzie miało praktycznie takie same szanse na przeżycie i zdrowy rozwój, jak dzieci donoszone.
Na tym etapie płód magazynuje żelazo – jest ono niezbędne do wytwarzania czerwonych krwinek. Matka powinna zatem w ostatnich tygodniach ciąży szczególnie mocno dbać o dostarczanie żelaza w diecie, jedząc m.in. czerwone mięso, zielone warzywa. Istotne jest także dostarczanie wapnia – powinno się zatem jeść dużo nabiału.
Jeśli dziecko urodzi się w 35. tygodniu, być może uniknie przebywania w inkubatorze, gdyż ma już sporo brązowej tkanki tłuszczowej – jest ona w stanie zapewnić dziecku termoregulację na odpowiednim poziomie.
W 35. tygodniu rozwija się układ odpornościowy. Poprzez pępowinę dziecko dostaje od matki przeciwciała odpornościowe, które będą chronić je przed infekcjami poza łonem mamy. Jedynie przeciwciała przeciwko ospie wietrznej nie przechodzą przez pępowinę (z ważniejszych przeciwciał). Po porodzie natomiast, dziecko będzie otrzymywało od matki przeciwciała wraz z mlekiem naturalnym – o ile mama będzie karmić piersią.
W jelicie grubym gromadzi się smółka – składa się ona z martwych komórek przewodu pokarmowego, żółci oraz utraconego meszku płodowego. Po porodzie dziecko wydali smółkę w ciągu pierwszych dób – będzie miała czarny kolor.
W 35. tygodniu płuca są już niemal w pełni dojrzałe – jest już zapewne wystarczająco surfaktantu, który zapobiega zapadaniu się pęcherzyków płucnych podczas wydechu. Zdarza się jednak, że wcześniaki urodzone o tym czasie muszą dostawać surfaktant przez rurkę intubacyjną do płuc.
35. tydzień ciąży – zmiany w organizmie mamy i objawy
Mama może być coraz bardziej zmęczona. Dno macicy jest pod łukami żebrowymi, a dziecko mocno uciska na żołądek i pośrednio na przeponę. Oddychanie jest trudne, a dolegliwości żołądkowe bardzo wyraźne. Niestety może to powodować szybką męczliwość i przykre objawy niestrawności – przede wszystkim zgagę, na którą cierpi wiele ciężarnych. U niektórych kobiet na zgagę działa dobrze imbir, u innych migały. Czasami żaden z tych sposobów nie działa i ciężarna musi sama znaleźć złoty środek na zgagę. W moim przypadku zgaga była bardzo silna i ustępowała tylko podczas żucia gumy miętowej.
Dobra wiadomość jest taka, że od tej pory ucisk na żebra, przeponę i żołądek będzie mniejszy, ponieważ dziecko zaczyna schodzić niżej do kanału rodnego. Możesz natomiast mieć nową dolegliwość z tym związaną: ucisk żołądka zniknie, ale poczujesz ucisk główki dziecka na kość łonową.
Lista dolegliwości w 35. tygodniu na tym się nie kończy. Możesz odczuwać dodatkowo:
- zadyszkę,
- duże zmęczenie (często z niedoboru żelaza, które teraz pobiera w dużych ilościach dziecko),
- nocne pobudki na wizyty w toalecie,
- wysiłkowe nietrzymanie moczu,
- nocne skurcze nóg (zadbaj o wapń i magnez w diecie),
- kaczy chód (ponieważ kości miednicy rozsuwają się),
- większy rozmiar stopy i ból stóp (relaksyna powoduje rozluźnianie połączeń między kośćmi, także stóp),
- ból podbrzusza lub ból krocza,
- więcej upławów (o ile są bezbarwne lub białe i bezwonne, są normalnym objawem dla tego etapu ciąży),
- skurcze przepowiadające.
Na dolegliwości, takie jak skurcze nóg czy zmęczenie, pomoże odpowiednia dieta oraz dodatkowa suplementacja witamin dla kobiet w ciąży.
Ostatni dzwonek na sprawy urzędowe – m.in. uznanie ojcostwa
To ostatnia chwila, aby załatwić wszystkie ważne sprawy. Na przykład, jeśli z ojcem dziecka nie macie ślubu, musicie udać się do urzędu, aby uznać ojcostwo przed porodem – wtedy dziecko będzie miało nazwisko ojca (musisz pokazać w szpitalu zaświadczenie z urzędu). Jeśli nie zrobicie tego przed porodem, dziecko otrzyma nazwisko mamy, ojciec będzie wpisany jako „nieznany”, a nazwisko dziecka będzie można zmienić podczas osobistej wizyty w urzędzie (nie może tego załatwić sam tatuś – nie jest bowiem formalnie uznany za ojca, co się zmieni właśnie po wizycie w urzędzie w celu uznania ojcostwa). Takie wycieczki podczas połogu na pewno nie będą Twoim marzeniem, dlatego lepiej załatwić to już teraz. Do urzędu zabierz kartę ciąży. Niektóre urzędy wymagają zaświadczenia od lekarza.
Gdy ojcostwo zostanie uznane, wszystkie sprawy, takie jak np. nadanie imienia dziecku, numeru PESEL itd., będzie mógł załatwiać sam ojciec dziecka – bez konieczności angażowania Ciebie w załatwianie spraw urzędowych. Ponadto będzie mógł to robić przez internet (większość spraw można załatwić np. przez profil zaufany).
Dobrze również, aby partner poinformował o porodzie w najbliższym czasie swojego pracodawcę - przysługuje mu bowiem 14 dni opieki nad matką dziecka po porodzie (w tym celu należy uzyskać ze szpitala lub od ginekologa zwolnienie na opiekę - przy wypisie matki ze szpitala).
Poród w 35. tygodniu ciąży – przyczyny i objawy
Dziecko urodzone w 35. tygodniu jest późnym wcześniakiem – do tej grupy należy wiele dzieci spośród wszystkich wcześniaków, ponieważ aż 70-80%. Przeżywalność jest bardzo wysoka – dziecko urodzone w 35. tygodniu jest już niemal w pełni dojrzałe do samodzielnego funkcjonowania poza łonem mamy. Należy jednak pamiętać, że nie jest ono tak dobrze przygotowane do wszystkich funkcji, jak dziecko urodzone w 40.-42. tygodniu – powinno się więc uważnie monitorować jego stan i stosować profilaktykę (np. wzmacnianie bariery ochronnej skóry emolientami, cieplejsze ubieranie – dziecko nie ma jeszcze wystarczająco tkanki tłuszczowej do zapobiegania wychłodzeniu, monitorowanie stanu serca i funkcji oddechowych).
Późnym wcześniakom mogą doskwierać także takie powikłania, jak problemy z poziomem glukozy, problemy ze ssaniem (często konieczne jest ściąganie mleka laktatorem), przedłużająca się żółtaczka, problemy z oddychaniem.
Jeśli w 35. tygodniu wystąpią objawy porodu, należy natychmiast jechać do szpitala – jest bowiem szansa, że lekarzom uda się jeszcze odwlec narodziny chociaż o kilka dni. A każdy dzień w łonie mamy jest dla dziecka na tym etapie na wagę złota!
Co może powodować poród przedwczesny? Najczęstsze przyczyny to:
- ciąża mnoga,
- duży stres,
- zakażenie wewnątrzmaciczne,
- problemy z łożyskiem,
- wiek mamy (poniżej 17. lub powyżej 40. roku życia),
- nadwaga lub otyłość mamy,
- niedowaga mamy,
- choroby przewlekłe, np. cukrzyca, nadciśnienie,
- infekcje dróg rodnych,
- nieprawidłowe odżywianie podczas ciąży i niedobory składników pokarmowych,
- palenie papierosów w ciąży,
- picie alkoholu w ciąży (i stosowanie innych używek),
- pęknięcie pęcherza płodowego.
Jeśli natomiast chodzi o objawy zwiastujące przedwczesny poród, mogą być następujące:
- biegunka,
- mdłości,
- wymioty,
- regularne skurcze macicy,
- nasilające się skurcze macicy i ból pleców,
- twardnienie brzucha,
- podbarwione upławy z pochwy,
- kłucie w pochwie.
35. tydzień ciąży a skracanie się szyjki macicy
Lekarz podczas badania ginekologicznego w ciąży powinien sprawdzać długość szyjki macicy i jej inne parametry. Są bowiem pewne wskaźniki, które mogą zwiastować ewentualny poród. Jeśli dojdzie do skracania się szyjki, może to stanowić zagrożenie porodem przedwczesnym i taka ciąża – jeśli nie jest jeszcze donoszona – powinna być szczególnie kontrolowana.
Podczas porodu szyjka skraca się i zaczyna także rozwierać. Jeśli skróci się gwałtownie, oznacza to, ze poród rozpocznie się w krótkim czasie (nawet za kilka godzin, ale równie dobrze za kilka dni). Lekarz bierze pod uwagę także inne parametry szyjki macicy – na ich podstawie może trafnie wnioskować, jakie są możliwości wystąpienia rychłego porodu. Ocena tych wskaźników bazuje na tzw. skali Bishopa. Według niej, dojrzałość szyjki macicy do porodu określa się punktowo na podstawie m.in. stosunku do osi pochwy oraz twardości (szyjka miękka, średnia, twarda).
Lekarz zsumuje punkty i tym samym oceni, jakie jest ryzyko porodu w niedługim czasie. Wartość powyżej 9 punktów wskazuje na gotowość szyjki do porodu, natomiast wartość poniżej 5 punktów oznacza, że organizm jeszcze nie przygotował się do porodu.
35. tydzień ciąży – USG i inne badania
Między 34. a 37. tygodniem ciąży powinno być przeprowadzone USG, aby stwierdzić, czy dziecko jest obrócone głową w dół, jaka będzie przewidywana masa ciała w momencie porodu, a także jaki jest stan łożyska i wód płodowych.
W tym okresie powinnaś ponadto wykonać kilka ważnych badań, o ile ich jeszcze nie zrobiłaś – masz na to czas do 37. tygodnia ciąży. Powinnaś wykonać: morfologię krwi, badanie ogólne moczu, badanie w kierunku wirusa żółtaczki typu C (HCV), badanie w kierunku HIV, badanie na kiłę (VDRL), badanie na wirusowe zapalenie wątroby typu B (Hbs) oraz badanie w kierunku GBS. Szczególnie ważne jest badanie na GBS, które jest testem na obecność paciorkowców z grupy B. Paciorkowce często występują u kobiet w ciąży – stanowią wówczas zagrożenie dla dziecka, zwłaszcza w momencie porodu. Jeśli wynik będzie dodatni, otrzymasz antybiotyk min. na 4 godziny przed porodem.
