15. tydzień ciąży – który to miesiąc?
15. tydzień to 4. miesiąc ciąży – pozostało jeszcze 25 tygodni do rozwiązania. 15. tydzień to tak naprawdę 13. tydzień od zapłodnienia – ale początek ciąży liczony jest od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Wiele kobiet w tym okresie czuje się już naprawdę dobrze i czerpie radość z oczekiwania na dziecko – zwłaszcza dlatego, że już widać krągły brzuch, a ten rozczula, napawa dumą oraz radością. Od teraz będzie powiększał się coraz szybciej!
Jak w 15. tygodniu wygląda i rozwija się dziecko?
W 15. tygodniu ciąży dziecko waży już 80 g (pod koniec tygodnia) i mierzy 11 cm – ma wielkość dużego jabłka. Szybko przybiera na wadze, a szczególnie mocno zwiększa się jego masa mięśniowa. Uszy dziecka są już na docelowych pozycjach po bokach głowy, a oczy zbliżają się do przodu twarzy. Intensywnie wzrasta tułów i kończyny dziecka. Nogi stają się dłuższe od rączek. Skóra jest cienka i widać przez nią naczynia krwionośne oraz jest pokryta meszkiem płodowym (tzw. lanugo).
W 15. tygodniu dziecko wciąż ćwiczy odruch ssania, połykania oraz intensywnie się rusza. Ponadto wszystkie narządy zaczęły już podejmować właściwe funkcje – od tego przygotowują się do zapewnienia dziecku wszystkiego, co niezbędne do życia po porodzie.
Dziecko potrafi zaciskać palce w pięść. Ma paznokcie u palców stóp i rąk. Ciało nabiera właściwych proporcji – głowa powoli staje się mniejsza w stosunku do długości całego ciała, a nogi zaczynają być dłuższe od rąk. Wszystkie kości są już praktycznie skostniałe. Gdyby w tym okresie wykonać zdjęcie RTG brzucha, można by zobaczyć cały szkielet małego człowieka.
Matka może czuć coraz wyraźniej ruchy dziecka, ponieważ jego kości są już mocne, a mięśnie stają się coraz lepiej rozwinięte. Podsumowując rozwój dziecka w 15. tygodniu, możemy wymienić następujące punkty:
- widać naczynia krwionośne,
- pojawia się lanugo,
- dziecko potrafi samodzielnie ruszać palcami stóp i dłoni oraz ssać kciuk,
- potrafi wykonywać ruchy oddechowe (ssie i połyka wody płodowe),
- wkłada paluszki do buzi, gdy chce się pocieszyć (każdy stres dziecko przeżywa razem z matką – powinnaś zatem zadbać o dobre samopoczucie w ciąży, aby oszczędzić dziecku niepotrzebnego smutku i stresu).
Ponadto w 15. tygodniu ciąży jest już możliwość rozpoznania płci na badaniu USG – wiarygodność wyniku wynosi ok. 90%. Jest jednak duże ryzyko nierozpoznania płodu męskiego. Na tym etapie ciąży łatwiej dostrzec na USG, że urodzi się dziewczynka, ale wiele zależy od doświadczenia lekarza i warunków badania – m.in. jakości sprzętu do wykonywania USG, jak i od ułożenia płodu w macicy. Najlepiej zatem poczekać z kompletowaniem wyprawki do 20. tygodnia ciąży – wtedy płeć będzie dobrze widoczna i jest mniejsze ryzyko pomyłki.
15. tydzień ciąży – zmiany w organizmie mamy i objawy
Macica jest nadal w fazie intensywnego wzrostu. Wysokość jej dna osiąga około połowę odległości między pępkiem a spojeniem łonowym. Możesz ją wyczuć ręką, dotykając w tym miejscu brzucha. Jeśli masz z tym problem, połóż się wygodnie i rozluźnij, a następnie poszukaj uważnie twardej wypukłości nad łonem i pod pępkiem. Brzuch w 15. tygodniu ciąży jest już w tym miejscu wyraźnie zaokrąglony.
Innym objawem tego etapu jest mocniejsze bicie serca – o ile jest regularne, taki stan nie powinien budzić niepokoju, ponieważ w ciąży naturalnie wzrasta objętość krwi krążącej, co jest niezbędne do zaspokojenia potrzeb życiowych zarówno matki, jak i rozwijającego się płodu.
W tym czasie możesz odczuć większy apetyt, a na skutek zmian hormonalnych rozluźnią się mięśnie wpustu żołądka – niestety takie połączenie nie sprzyja dobremu samopoczuciu: to prosta droga do przykrej zgagi i uczucia pieczenia w klatce piersiowej po spożyciu większej porcji jedzenia. Pojawiają się także wzdęcia – te również mogą być potęgowane przez większe ilości spożywanego jedzenia. Ich powodem jest ponadto połykanie powietrza między posiłkami. Dodatkowo podwyższone stężenie progesteronu powoduje rozluźnienie jelit, przez co gazy i treść pokarmowa przesuwają się słabiej. Aby zapobiec przykrym dolegliwościom, jedz często, ale w małych ilościach. Unikaj potraw wzdymających, ciężkostrawnych, ostrych czy zawierających kofeinę. Jedz za to dużo warzyw i owoców.
Ponadto u niektórych kobiet mogą pojawiać się żylaki na nogach. Unikaj długotrwałego siedzenia i stania. Odpoczywaj na lewym boku – wówczas macica słabiej uciska na żyłę wrotną (to naczynie, którym krew wraca z nóg do serca), przez co poprawia się przepływ krwi w kończynach. Jeśli pracujesz przy komputerze, często wstawaj.
Możesz mieć również problemy ze spaniem. Niestety bezsenność w ciąży jest powszechna i ma wiele przyczyn – zarówno fizjologicznych, jak i emocjonalnych, takich jak stres samym faktem bycia w ciąży, lęk o dziecko, lęk przed porodem, huśtawki nastrojów spowodowane hormonami. Ponadto powiększający się brzuch utrudnia znalezienie wygodnej pozycji do snu. Dodatkowo będzie czuć parcie pęcherz, który jest coraz bardziej uciskany przez dziecko i macicę – co oznacza częstsze wizyty w toalecie, także w nocy.
Dodatkowo zmiany hormonalne powodują na tym etapie zwiększone wydzielanie śliny, przez co może dokuczać Ci nieprzyjemny zapach z ust, katar i zapchany nos. Pojawi się także więcej wydzieliny z pochwy – szczególnie ważna jest w tym okresie higiena okolic intymnych i częste zmienianie wkładek, gdyż ewentualna infekcja mogłaby zagrażać rozwojowi ciąży (może nawet prowadzić do przedwczesnego porodu lub zakażenia dziecka).
Nadal mogą dokuczać Ci zawroty głowy, co jest skutkiem zmieniającego się w ciąży ciśnienia krwi. Zwykle zawroty głowy w ciąży nie są powodem do niepokoju, ale uważaj, aby gwałtownie nie wstawać, aby ich nie prowokować – może to spowodować upadek – a te w ciąży są niebezpieczne dla dziecka.
Ponadto dalej mogą towarzyszyć Ci krwawienia z nosa – i stan ten potrwa do końca ciąży, ponieważ odpowiadają za niego podwyższone poziomy hormonów i obrzęk śluzówek.
W 15. tygodniu ciąży nie zapominaj o zębach oraz dziąsłach – w II trymestrze bardzo powszechne są ubytki w zębach – zwłaszcza u mam, które w I trymestrze miały wymioty lub często podjadały. Leczenie zębów jest w ciąży nie tylko możliwe, ale i niezbędne, gdyż nieleczone zęby oraz choroby jamy ustnej mogą być źródłem infekcji – a każda infekcja stanowi zagrożenie dla rozwoju ciąży. Szczególnie niebezpieczna jest próchnica – może ona powodować nawet przedwczesny poród. Zadbaj zatem o rutynową kontrolę stomatologiczną oraz na co dzień dbaj o higienę jamy ustnej.
USG w 15. tygodniu ciąży
W 15. tygodniu ciąży możesz poznać płeć dziecka podczas badania USG – aby jednak tak się stało, dziecko musi być ułożone w macicy w odpowiedni sposób, aby było możliwe zobrazowanie narządów płciowych. Na tym etapie częściej potwierdza się płeć męska, ponieważ łatwiej jest zobrazować prącie na obrazie USG. Jest ponadto wiele ludowych mądrości, na podstawie których można próbować określać płeć dziecka. Mówi się np., że jeśli jest apetyt na słodycze, będzie dziewczynka, natomiast jeśli masz apetyt na nabiał i mięso – będzie chłopiec. Ponadto sądzi się, że jeżeli tętno dziecka jest poniżej 140, będzie chłopiec, a jeśli powyżej – dziewczynka. Tezy te jednak nie mają potwierdzenia w żadnych badaniach naukowych. Najskuteczniejsze w określaniu płci dziecka jest nadal badanie USG, a mądrości ludowe lepiej traktować z przymrużeniem oka.
Jak wygląda dziecko na USG w 15. tygodniu ciąży? Zobaczcie filmik!
15. tydzień to dobry czas na nawiązanie więzi z dzieckiem
Co ciekawe, w 15. tygodniu dziecko zaczyna słyszeć pierwsze dźwięki i już od jakiegoś czasu czuje, jak dotykasz brzucha. To zatem dobry moment na nawiązywanie kontaktu z dzieckiem i pogłębianie macierzyńskiej więzi z nim. Dziecko nie rozpoznaje jeszcze co prawda mowy, ale może Cię słyszeć. Reaguje pozytywnie na dotykanie brzucha. Rób to jak najczęściej i mów do swojego dziecka – jest to ważne już na tak wczesnym etapie także dla Ciebie, gdy nie jesteś do końca psychicznie gotowa na dziecko – a to może być sposób na obniżenie ryzyka wystąpienia depresji poporodowej. Nie ma co prawda jednoznacznych dowodów naukowych na to, że tak wczesny kontakt wpływa na więź dziecka z matką w przyszłości, ale na pewno nie zaszkodzi Wam w budowaniu relacji. Cudownie jest poczuć, kiedy dziecko odpowie na głaskanie brzucha i mówienie do niego. Niektóre kobiety w ciąży nawet czytają dziecku bajki i puszczają spokojną muzykę! Dziecko nie rozumie słów, ale może rozumieć emocje i rozpoznaje głos matki.
Brzuch w 15. tygodniu ciąży
Ciążę już trudno jest ukryć w 15. tygodniu ciąży, zwłaszcza jeśli nie jesteś pierwiastką. Większość zmian pojawia się poniżej środkowej części brzucha – nad spojeniem łonowym. Możesz zastosować modowe triki i kupić uniwersalne, rosnące wraz z powiększającym się brzuchem ubrania dla kobiet w ciąży. Wygodne są jegginsy, legginsy, spodnie z wysokim stanem (ale elastyczne i mocno rozciągliwe, a nie typowe jeansy), spódnice z rozciągliwą przednią częścią. Możesz też ubierać się na cebulkę – tak łatwiej ukryć brzuch. Jeśli nie masz powodów do ukrywania brzucha, wykorzystaj urok bycia w ciąży i eksponuj brzuch, ubierając bluzki i sukienki sprzed ciąży. Zadbaj tylko o to, aby go nie uciskać zbyt obcisłymi spodniami czy spódnicami.
Zadbaj o aktywność fizyczną w ciąży
Z poprzednich rad naszego kalendarza ciąży dowiedziałaś się, jak ważna jest zdrowa dieta i odpowiednia suplementacja. Równie istotna jest aktywność fizyczna w ciąży, ale powinna być ona wykonywana z rozsądkiem: nie możesz się forsować, ale nie oznacza to, że nie możesz w ogóle ćwiczyć. Dla kobiet w ciąży jest wiele ciekawych ćwiczeń i rodzajów aktywności. Możesz spacerować, pływać, uprawiać jogę czy pilates lub dedykowaną gimnastykę dla ciężarnych. Warto, ponieważ ćwiczenia zwiększają przepływ krwi do łożyska, co usprawnia rozwój dziecka. Zmniejszasz także aż o 1/3 ryzyko cesarskiego cięcia. Ponadto ćwiczenia wzmocnią Twój organizm oraz mięśnie, co ułatwi poród i powrót do formy w trakcie połogu. Wystarczy, że będziesz podejmować lekką aktywność fizyczną 4 razy w tygodniu przez około pół godziny.
A poniżej przedstawiamy kilka rad dotyczących aktywności fizycznej w ciąży:
- nie ćwicz, gdy jest bardzo gorąco,
- unikaj sportów kontaktowych, w których jest ryzyko uderzenia w brzuch,
- stawiaj na sporty, które nie wymagają dużego wysiłku, a są bardziej nastawione na relaksację i rozciąganie mięśni,
- unikaj brzuszków,
- podczas ćwiczeń pij dużo wody,
- słuchaj swojego ciała – gdy czujesz wyczerpanie lub ból, zaprzestań danej aktywności.
Ćwiczenia w ciąży dają wiele korzyści, także jeśli chodzi o łagodzenie nieprzyjemnych objawów. Zapobiegają m.in. obrzękom nóg, skurczom, zaparciom, bólom miednicy i pleców, bólom głowy, minimalizują stres, minimalizują ryzyko depresji poporodowej.
