Woda morska do nosa - czym jest? Skład i działanie
Woda morska jest przede wszystkim bogata w cenne minerały. Ma działanie nawilżające, przeciwbakteryjne, odkażające, a przy tym świetnie oczyszcza nos z różnego rodzaju zanieczyszczeń (pyłków, zalegającej wydzieliny, patogenów). Woda morska oczyszcza nos oraz stwarza filtr ochronny dla błony śluzowej przed uszkodzeniem. Przyspiesza także procesy regeneracji śluzówki. Jeśli mówimy zatem o fizjologicznym roztworze wody morskiej, może on być elementem codziennej pielęgnacji i profilaktyki przez infekcjami.
Właściwości i skład wody morskiej
Woda morska wykazuje wiele właściwości zdrowotnych - te wynikają z unikalnego składu. Roztwór ten powstaje na bazie wody z mórz oraz oceanów, przez co obfituje w mikroelementy oraz jony cennych pierwiastków. Znajdziemy w niej:
- miedź,
- cynk,
- żelazo,
- magnez,
- mangan,
- selen,
- wapń,
- chlorek sodu,
- potas,
- wodorowęglany.
Cynk i magnez mają działanie przeciwzapalne. Z kolei mangan oraz miedź mają właściwości antyalergiczne oraz przeciwbakteryjne. Wapń natomiast dba o prawidłowe ruchy rzęsek błony śluzowej, a potas sprawia, że komórki nabłonka szybciej się regenerują. Wodorowęglany powodują natomiast łatwiejsze wydalanie wydzieliny z nosa na zewnątrz.
Jak działa woda morska na katar u dziecka?
Działanie wody morskiej jest bardzo szerokie. Jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów na katar u niemowlaka w postaci roztworu w sprayu lub do nebulizacji. Woda morska dociera do błony śluzowej nosa oraz gardła, wpływając na jej lepsze nawilżenie. Kropelki wody morskiej mogą również przedostać się do pęcherzyków płucnych, gdzie wykażą działanie antyzapalne w drogach oddechowych.
Woda morska nie tylko nawilża śluzówkę i łagodzi stan zapalny, ale i ułatwia usunięcie wydzieliny zalegającej w nosie i drogach oddechowych na zewnątrz, czego efektem jest szybsze wyleczenie kataru u dziecka (czasami także kaszlu).
Ze względu na wysokie bezpieczeństwo i korzystne działanie, woda morska jest polecana do codziennej higieny nosa dziecka, gdyż wspomaga oczyszczanie z alergenów i wielu patogenów. Regularne stosowanie wody morskiej wpłynie ponadto korzystnie na stan błony śluzowej, co zmniejsza ryzyko rozwoju infekcji (potwierdzają to badania z 2008 roku, podczas których wykazano, że osoby, u których przez 3 miesiące stosowano płukanie nosa wodą morską, miały znacznie mniej problemów z oddychaniem, przeziębieniem czy innymi chorobami).
Woda morska a sól fizjologiczna
Do oczyszczania nosa u dzieci często stosuje się sól fizjologiczną. Czym różni się ona od wody morskiej? Różnica występuje niekiedy w stężeniu chlorku sodu (soli). Sól fizjologiczna zawiera 0,9% tego pierwiastka, natomiast woda morska do nosa nie zawsze (są preparaty ze stężeniem fizjologicznym 0,9%, ale i z wyższym - np. 2,2% - wówczas działanie jest silniejsze, dlatego taki roztwór jest polecany np. podczas kataru). Poza stężeniem chlorku sodu, woda morska różni się od soli fizjologicznej zawartością dodatkowych substancji w postaci cennych minerałów.
Efekty stosowania wody morskiej u dziecka
Stosowanie wody morskiej u dziecka przynosi niemal natychmiast ulgę w oddychaniu, gdyż taki roztwór świetnie rozrzedza wydzielinę i ułatwia jej usunięcie. Dodatkowo błona śluzowa zostaje nawilżona, co zmniejsza dolegliwości bólowe i uczucie suchego nosa.
Stosowanie wody morskiej może również zmniejszać objawy alergii, gdyż roztwór wypłukuje nos ze znajdujących się tak pyłków i innych zanieczyszczeń. Sprawdzi się zatem jako dobry preparat do codziennej higieny nosa dziecka z alergicznym nieżytem.
Woda morska do nosa – skutki uboczne
Wiele preparatów z wodą morską może być stosowana nawet przez noworodki (o ile na opakowaniu widnieje informacja, że jest to preparat zarejestrowany od 1. dnia życia) i niemowlęta, ze względu na prosty, bezpieczny skład. Co więcej, masa z nich może być używana długotrwale, przy czym jest tutaj mowa o roztworach z fizjologicznych (stężenie 0,9% chlorku sodu). W przypadku hipertonicznych roztworów wody morskiej (o stężeniu chlorku sodu powyżej 0,9%) mogą być stosowane w sytuacji niedrożności nosa i kataru.
Jeśli chodzi o wodę morską izotoniczną, nie powoduje skutków ubocznych nawet przy długotrwałym stosowaniu u niemowlaka. Natomiast woda hipertoniczna jest roztworem, którego stosowanie należy ograniczyć tylko do sytuacji kataru. Ten rodzaj wody morskiej ma również ograniczenia wiekowe - nie można go stosować u noworodków i niemowląt do ukończenia 6. miesiąca życia. Są także preparaty, których nie można stosować nawet u 3 czy 6-letnich dzieci. Czytajcie zatem składy preparatów i zwracajcie uwagę na dopuszczalne normy wiekowe. Wybór w aptekach internetowych jest obecnie tak duży, że z pewnością znajdziecie coś idealnego dla swojego Malca.
Na co zwrócić uwagę wybierając wodę morską do nosa?
Odnośnie czytania składów, jest jeszcze kilka rzeczy, na które warto zwracać uwagę wybierając wodę morską do nosa dla dziecka. Konieczne sprawdź:
- czy dany preparat to woda morska izotoniczna (fizjologiczna), czy hipertoniczna,
- czy ma w składzie konserwanty (np. chlorek benzalkoniowy - może powodować kontaktowe zapalenie skóry i przesuszenie błony śluzowej przy dłuższym stosowaniu),
- czy ma znany skład, czyli np. czy woda jest nieznanego pochodzenia (czy destylowana), a dodatku prawdziwej wody morskiej jest niewiele,
- jaki jest aplikator - czy jest jednodawkowy, czy działa na zasadzie ciągłego strumienia (aplikatory jednodawkowe są wygodne do używania u najmłodszych, natomiast ciągły strumień może natomiast podrażnić błonę śluzową nosa - ale z drugiej strony dobrze penetruje nos; kompromisem jest roztwór z aplikatorem z systemem mikrodyfuzji),
- jakie jest pochodzenie wody morskiej (najlepiej, aby roztwór pochodził z term).
Kiedy woda morska hipertoniczna, a kiedy izotoniczna?
Wielu rodziców zastanawia się, jaką wodę morską wybrać: izotoniczną czy hipertoniczną? Wszystko zależy od aktualnego zapotrzebowania. Zapoznajmy się zatem z podstawowymi informacjami na temat tzw. osmolarności:
- w przypadku roztworów hipertonicznych organizm (błona śluzowa) zaczyna produkować więcej śluzu,
- w przypadku roztworu izotonicznego nie zajdą zmiany z produkcji śluzu.
W związku z tym, jeśli dziecko ma infekcję górnych dróg oddechowych, należałoby wybrać roztwór hipertoniczny wody morskiej, gdyż przyspieszy leczenie. W jaki sposób? Wydzielina szybciej zostanie usunięta z dróg oddechowych, co skróci czas trwania infekcji (taki roztwór hipertoniczny pomaga bowiem rozrzedzić i usunąć nadmiar wydzieliny śluzowej, poprzez pobudzenie jej wydzielania w drogach oddechowych). Ponadto roztwory hipertoniczne ułatwiają odkrztuszanie zalegającej wydzieliny i udrażniają zatkany nos. Istotne jest jednak, aby nie stosować ich na noc, gdyż pobudzają odruch kaszlu.
Woda morska izotoniczna natomiast sprawdzi się do codziennej higieny nosa (w celu oczyszczania go np. z alergenów) i nebulizacji (nawilżanie i oczyszczanie dróg oddechowych). Nie pobudza odruchu kaszlu, gdyż jest fizjologiczna dla ludzkiego organizmu (stężenie 0,9% NACI jest takie samo, jak warunki panujące w odsłoniętych tkankach), także można ją stosować także przed drzemką czy spaniem w celu udrożnienia nosa.
Izotoniczne – do codziennej higieny nosa dziecka
Roztwór izotoniczny ma identyczne stężenie, jak roztwór łez czy płyn międzykomórkowy. Woda morska izotoniczna jest dostępna w postaci ampułek do przepłukiwania lub nebulizacji, a także jako spray. Dlaczego właśnie taki roztwór jest polecany do codziennej higieny nosa i regularnego stosowania u dziecka? W organizmie człowieka woda przemieszcza się w kierunku roztworu o wyższym stężeniu, aż uzyskane zostanie wyrównanie poziomu obu roztworów. Jeśli 2 roztwory są takie same (czyli są izotoniczne względem siebie, gdyż mają takie samo stężenie), woda nie będzie się się przemieszczała. Dzięki temu woda morska izotoniczna nadaje się do codziennego stosowania, gdyż jest zgodna z warunkami występującymi w tkankach organizmu. Można ją używać zatem do:
- udrożniania nosa,
- usuwania zanieczyszczeń i alergenów z dróg nosowych,
- przepłukiwania nosa,
- nawilżania dróg oddechowych i ich oczyszczania za pomocą inhalacji (nebulizacji).
Warto przy tym wybrać roztwór w areozolu (sprayu), ponieważ pozwala on na usunięcie przeszkód i skuteczniej udrożni nos.
Hipertoniczna - do udrażniania nosa przy katarze u dziecka
Woda morska hipertoniczna ma wyższe stężenie od łez i płynów ustrojowych, dlatego też woda z organizmu przemieszcza się w jej kierunku. Dochodzi wówczas do udrażniania nosa. Podanie takiego płynu do nosa powoduje napływ wody do jamy nosowej i skuteczne usunięcie zalegającej wydzieliny. Niekiedy roztwory hipertoniczne mają zastosowanie także w inhalacjach - wówczas wydzielina w oskrzelach zostaje rozrzedzona, co ułatwia jej odkrztuszenie. Zmniejszy się także obrzęk nosa i dolnych dróg oddechowych, co znacznie ułatwi dziecku oddychanie. Do domowej nebulizacji zaleca się stężenia soli hipertonicznej od 1,5% do 2,2%. Wyższe stężenia mogą być niebezpieczne dla dziecka i spowodować nawet duszności oraz spotęgować kaszel.
Czy woda morska hipertoniczna przesusza śluzówkę nosa? To zależy, jak długo ją stosujemy u dziecka. Z zasady powinno się jej używać tylko do udrażniania nosa w przypadku kataru i to przez krótki czas - wówczas nie przesuszy błony śluzowej nosa.
Kiedy stosować wodę morską u niemowlaka i dziecka?
Wodę morską można zatem stosować zarówno do codziennej higieny (mowa o roztworze izotonicznym), aby usuwać nos z zanieczyszczeń (kurzu, pyłu, alergenów, drobnoustrojów chorobotwórczych), jak i do udrażniania nosa podczas kataru i zapchanego nosa u dziecka.
Woda morska stosowana regularnie, zadziała profilaktycznie, ponieważ delikatnie odkaża błony śluzowe z bakterii czy wirusów. Sprawdzi się również jako profilaktyka kataru alergicznego lub w łagodzeniu jego objawów.
Jaką wodę morską wybrać dla dziecka?
Na rynku dostępne prepataty izotoniczne i hipertoniczne zawierające wodę morską, zarówno o dobrym składzie, jak i pozostawiającym wiele do życzenia. Jakie wody morskie są warte zakupienia? Preparatów jest wiele, a oto kilka moich ulubieńców:
- Bepanthen Baby woda morska - woda morska izotoniczna zawierająca deksapantenolu, który łagodzi stany zapalne i wspomaga regenerację uszkodzeń (można stosować od 2. roku życia),
- NoseFrida - roztwór izotoniczny zawierający naturalną wodę morską z Atlantyku (przez co obfituje w cenne minerały) w wodzie destylowanej,
- Marimer Baby - oczyszczony roztwór izotoniczny (jest także wersja hipertoniczna z większym stężeniem soli) o bardzo prostym, czystym składzie bez konserwantów, przez co może być stosowany już od 1. dnia życia,
- Otrivin - również zawiera niewiele składników - wodę morską i wodę oczyszczoną; może być stosowany od 2. tygodnia życia,
- Hysan - zawiera poza solą fizjologiczną hialuronian sodu, który dodatkowo nawilża śluzówkę, a także wodę,
- Pneumovit - izotoniczny roztwór wysokowartościowej wody mineralnej (nie morskiej, ale uzdrowiskowej), do stosowania od 1. roku życia (jest dostępny także roztwór hipertoniczny).