32. tydzień ciąży – który to miesiąc?
32. tydzień to już 8. miesiąc w kalendarzu ciąży. Do rozwiązania pozostało zaledwie 8 tygodni! Twoja waga od początku ciąży wzrosła już prawdopodobnie o 10-13 kg, jeśli miałaś prawidłowe BMI przed zapłodnieniem. To, jak wygląda Twój brzuch w 8. miesiącu ciąży, zależy od kilku czynników, m.in. od indywidualnej budowy ciała (sylwetki) – czy jesteś np. drobnej budowy. Zależy także od ułożenia dziecka: ułożone poziomo sprawia, że brzuch nie jest wypchnięty do przodu i ciąża wygląda na małą. Co jest ciekawe, to, jaki jest kształt brzucha i jego wielkość, wcale nie jest uzależnione od wielkości dziecka.
Jak wygląda i rozwija się dziecko w 32. tygodniu ciąży?
Na tym etapie dziecko ma wielkość… dyni piżmowej. Intensywnie przybiera na wadze, natomiast zwolniło się tempo wzrostu dziecka. Ponadto skóra dziecka przestaje być przezroczysta, gdyż gromadzi się pod nią coraz więcej tkanki tłuszczowej. Paznokcie natomiast już dorosły do wierzchołków palców!
Rozwój płodu w 32. tygodniu polega przede wszystkim na doskonaleniu umiejętności, dzięki którym poradzi sobie poza łonem mamy, czyli oddychania, ssania czy też połykania.
Większość dzieci na tym etapie jest już przekręconych główką do dołu – przygotowują się w ten sposób do narodzin. Niektóre dzieci pozostają jednak w położeniu miednicowym – ale jest jeszcze szansa na obrót – mniej więcej do 36. tygodnia ciąży.
Jeśli chodzi o ruchy dziecka, są one obecnie słabsze i mniej dynamiczne, ponieważ dziecko ma mało miejsca na swobodne poruszanie się. Kopniaki mogą jednak być dość bolesne – zwłaszcza, jeśli trafią w żebra albo pęcherz moczowy. Mięśnie dziecka są już całkiem dobrze rozwinięte. Ponadto lepiej rozwinięty jest też mózg i obwodowy układ nerwowy. To wszystko sprawia, że ruchy dziecka są teraz też lepiej skoordynowane.
Dziecko coraz bardziej przypomina noworodka swoich zachowaniem. Dzień spędza na ssaniu kciuka, oddychaniu, siusianiu, robieniu min i poruszaniu kończynami – te same czynności będzie wykonywać, gdy opuści brzuch mamy. Dziecko przede wszystkim intensywnie ssie kciuki – ćwiczy tym sposobem mięśnie żuchwy, ust oraz język, aby po porodzie móc ssać mleko z piersi mamy, co wymaga sporej siły.
W dalszym ciągu przebiega intensywny rozwój mózgu – zwłaszcza obszar związany z przetwarzaniem wrażeń zmysłowych. Ponadto ukształtowane są już strefy, które odpowiadają za mimikę twarzy – dziecko robi już wiele min całkiem świadomie. Można zobaczyć – podczas badania USG – uśmiech czy skrzywienie na twarzy, w zależności od nastroju Malucha.
32. tydzień ciąży – objawy i dolegliwości
Macica uciska coraz mocniej na sąsiadujące narządy – jest to coraz bardziej dokuczliwe. Odczuwasz z tego powodu szereg dolegliwości:
- zgagę,
- zaparcia,
- niestrawność,
- wzdęcia,
- obrzęki nóg,
- problemy z oddychaniem,
- ból żeber,
- ból żołądka (jest on teraz mniejszy, więc szybko może rozboleć, nawet przy lekkim „przejedzeniu”),
- częste parcie na pęcherz.
Intensywność tych objawów niestety będzie nabierała na sile aż do rozwiązania. Ponadto mogą pojawić się hemoroidy – zwłaszcza, jeśli dokuczają Ci zaparcia. Staraj się jeść dużo błonnika i pić duże ilości wody. Błonnik znajdziesz przede wszystkim w warzywach, owocach i produktach z pełnego ziarna.
Brzuch utrudnia ponadto sen – spróbuj spać z rogalem dla kobiet ciężarnych oraz odsypiaj nieprzespane noce w dzień podczas krótkich drzemek.
Możesz także mieć kołatania serca. O ile samo kołatanie sporadycznie występujące jest normalnym objawem, o tyle w połączeniu z bólem w klatce piersiowej lub dusznościami, może zwiastować poważne powikłania, które wymagają natychmiastowej interwencji lekarskiej – mogą bowiem nawet zagrażać życiu.
Ból pleców w 32. tygodniu ciąży
Duży brzuch może powodować także ból pleców. Poniżej przedstawiamy kilka sposobów na złagodzenie tej dolegliwości:
- Staraj się utrzymywać prostą postawę, często zmieniać pozycję i często wypoczywać na leżąco.
- Przydatna będzie pomoc fizjoterapeuty lub delikatny masaż przez partnera.
- Pomocna na tego typu dolegliwości jest także gimnastyka dla ciężarnych – uwzględnia m.in. ból pleców i skupia się na tym, aby go złagodzić.
- Innym sposobem jest ćwiczenie na basenie pod okiem terapeuty. W wodzie znacznie mniej obciążamy stawy, a ruchy nie są tak gwałtowne.
- Możesz także zapisać się na pilates lub jogę dla ciężarnych – ale ważne, aby instruktor posiadał w tym kierunku odpowiednie kwalifikacje.
- Dobrą metodą na ból pleców jest poduszka w kształcie klina – podłóż ją sobie pod brzuch, gdy leżysz na boku – odciążysz tym sposobem mięśnie.
Skurcze i twardy brzuch w 32. tygodniu ciąży
W 32. tygodniu ciąży możesz odczuwać skurcze przepowiadające Braxtona-Hicksa. Zobacz, jak rozpoznać prawdziwe skurcze porodowe i jechać do szpitala – klik. Skurcze przepowiadające na tym etapie coraz trudniej odróżnić od porodowych – są bowiem coraz silniejsze i coraz bardziej regularne. Towarzyszy im twardnienie brzucha. Ponadto pojawia się ból podbrzusza spowodowany uciskiem dziecka na okolice kanału rodnego. O ile bóle te nie nasilają się w krótkim czasie, nie powinnaś się niepokoić, ale warto o każdym bólu powiedzieć i tak lekarzowi. Natomiast rychły kontakt z lekarzem (najlepiej jechać od razu do szpitala) powinnaś podjąć w sytuacji, gdy:
- masz krwawienie lub plamienie,
- ból brzucha narasta i jest długotrwały,
- skurcze są regularne,
- bolą Cię mocniej niż zwykle plecy (możesz czuć skurcze w tym miejscu),
- niepokoją Cię ruchy dziecka (słabną lub są bardzo gwałtowne).
Mogą to być oznaki rozpoczynającego się porodu, dlatego powinnaś jechać na izbę przyjęć jak najszybciej.
Ponadto na tym etapie możesz czuć kłucie w pochwie – może to być normalny objaw, gdy drogi rodne przygotowują się w ten sposób do porodu (rozciągają się oraz obkurczają). Jeśli jednak kłucie jest silne, absolutnie nie powinnaś go bagatelizować – najlepiej pojechać do lekarza, szczególnie gdy bólowi towarzyszą dziwne upławy, plamienie, krwawienie lub gorączka.
Poród w 32. tygodniu ciąży
Mimo że dziecko jest już niemal gotowe do opuszczenia łona mamy, poród w 32. tygodniu nadal uznawany jest jako poród przedwczesny, a dziecko – jako wcześniaka. Możesz jednak zdecydowanie odetchnąć, gdyż dzieci urodzone w tym tygodniu mają niemal 100% szanse na przeżycie! Oczywiście dzieje się tak, jeśli poród przebiega w otoczeniu personelu medycznego oraz szpital ma dostęp do specjalistycznej aparatury – np. inkubatorów czy sprzętu wspomagającego funkcje życiowe.
Niezależnie od tego, czy masz planowane cięcie cesarskie, czy będziesz rodzić naturalnie, 32. tydzień na najwyższa pora na spakowanie torby do szpitala.
Cięcie cesarskie czy poród naturalny?
Jeśli chodzi o poród siłami natury, jest to najlepsza dla dziecka i matki forma porodu – chyba że występują pewne przeciwwskazania. Cesarskie cięcie wykonuje się zwykle około 38-39. tygodnia ciąży. Wskazaniem do niego jest np. za duża główka dziecka, waga dziecka powyżej 4,5 kg, dysplazja stawów biodrowych, konflikt serologiczny, zaawansowana cukrzyca u matki, wady serca, zagrożenie rzucawką ciążową, guzy w kanale rodnym, przebyte cięcie cesarskie podłużne, operacje macicy, łożysko przodujące, opryszczka narządów płciowych.
Cholestaza ciążowa w 32. tygodniu
W III trymestrze ciąży może wystąpić cholestaza ciążowa – to rodzaj nadwrażliwości na wysokie stężenie niektórych hormonów płciowych – m.in. estrogenów. Cholestaza dotyka kilku procent kobiet i nie jest zbyt powszechną dolegliwością. Kobiety, które jej doświadczają, nie powinny nigdy po ciąży przyjmować tabletek antykoncepcyjnych z estrogenem, gdyż może on powodować nieprzyjemne objawy.
Jak objawia się cholestaza? Przede wszystkim głównym objawem jest świąd skóry – szczególnie rąk i stóp. Swędzenie nasila się wieczorami oraz w nocy. Jeżeli choroba jest nasilona, może też objawiać się powiększeniem wątroby oraz zażółceniem skóry. Objawy te mają związek z zaburzeniami funkcji wątroby, gdzie tworzy się zastój żółci, w efekcie czego podwyższa się poziom kwasów żółciowych oraz bilirubiny w organizmie matki. Zwykle jednak przebieg cholestazy jest łagodny i nie zagraża życiu matki. Objawy wówczas znikają szybko po porodzie. Niezależnie jednak od tego, czy przebieg jest łagodny czy ostry, ciąża wymaga obserwacji i być może leczenia, gdyż z powodu cholestazy może dojść nawet do porodu przedwczesnego lub wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Może także dojść do innych powikłań – np. zespołu aspiracji smółki.
Jeśli zatem w 32. tygodniu zauważysz u siebie swędzenie dłoni i stóp, bądź zażółcenie skóry, udaj się szybko do lekarza, aby zlecił badania laboratoryjne i wykluczył lub rozpoznał cholestazę. Jeśli cholestaza występuje, być może konieczne będzie zakończenie ciąży ok. 37. tygodnia, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań u dziecka.
32. tydzień ciąży – USG i inne badania
W poprzednich tygodniach Kalendarza Ciąży wspominaliśmy o obowiązkowym badaniu USG III trymestru – należy je wykonać między 28. a 32. tygodniem. To zatem ostatni dzwonek na to USG – jest bardzo ważne! Lekarz mierzy bowiem główkę, obwód brzucha, kości dziecka, sprawdza ilość płynu owodniowego i dojrzałość łożyska, a także dokonuje oceny budowy anatomicznej dziecka. Jest w stanie zweryfikować, czy dziecko rozwija się prawidłowo i czy jest odpowiednio duże dla tego wieku ciążowego. Zleci ponadto inne badania – należy je zrobić do 32. tygodnia:
- morfologia krwi,
- badanie ogólne moczu,
- badanie w kierunku przeciwciał odpornościowych anty-Rh,
- pomiar ciśnienia krwi matki,
- pomiar masy ciała.
Bibliografia
- Cichoż-Lach H., Patogeneza chorób wątroby związanych z ciążą, Ginekol Pol. 2010, nr 81, str. 613-617.
- Nelcon-Piercy C. Choroby wątroby w ciąży. Wiad Ginekol Położn. 1997, nr 6, str. 3-9.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem. Dz.U.12.1100.
- Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące indukcji porodu, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017, tom 2, nr 2, str. 58–71.
- Karwan-Płońska, Analiza wskazań do cięcia cesarskiego, Nowa Medycyna 8/2000.
