Co to jest SLIME®?
SLIME® (Znak towarowy SLIME® jest zarejestrowany na rzecz Viacom International Inc.) to świetna, kreatywna masa plastyczna charakteryzująca się doskonałą rozciągliwością. Może przybierać zarówno różne kolory, jak i formy. SLIME® jest do kupienia w sklepach, ale jeszcze więcej zabawy przysporzy Wam robienie podobnej masy plastycznej w domu.
SLIME® oznacza z angielskiego dosłownie muł/szlam. Po polsku jest nazywany glutkiem. Za jego właściwości odpowiadają przede wszystkim składniki i ich działanie względem siebie. Warto wiedzieć, że produktach gotowych, składniki najczęściej widnieją na etykiecie po łacinie, więc trudno jest je rozszyfrować – i niestety, wielu producentów nie przestrzega zaleceń , co do maksymalnych dawek poszczególnych składników, a jest to istotne, ponieważ niektóre z nich mogą być toksyczne po przekroczeniu pewnej ilości. Na przykład boraks jest bezpieczny, ale tylko jeśli zostanie zachowana dopuszczalna dawka. Po jej przekroczeniu może dojść do groźnych skutków, np. dla układu oddechowego. Lepiej zatem nie ryzykować i wybrać masę plastyczną od zaufanego producenta lub zrobić glutka samodzielnie w domu.
SLIME® - co można z niego zrobić i jak się nim bawić?
Ze SLIME® można zrobić wiele ciekawych rzeczy. Może on przybrać np. postać potworka, deseru czy być placem zabawy (można się w nim kąpać!). Ponadto glutek, poza ugniataniem, wałkowaniem i rozciąganiem go jak ciastoliny czy innej masy plastycznej, może być wykorzystany do zrobienia:
-
różnych kształtów,
-
pękających baniek,
-
przestrzennych figurek poprzez zatapianie ich w masie (np. ozdobne kamyczki, nakrętki, sznurki),
-
zabawnych „deserów”.
Dlaczego warto, aby dziecko bawiło się SLIME®?
SLIME® ma wiele zalet – warto, aby Maluch poznał tę masę i regularnie się nią bawił. Dlaczego? Oto kilka powodów:
-
walory naukowe – ta masa plastyczna może posłużyć jako element eksperymentu dla dziecka; można pokazać z jej pomocą, co się dzieje podczas połączenia dwóch substancji, jak zmienia się ich struktura i jak wspólnie tworzą nową substancję;
-
nauka rozwiązywania problemów – podczas zabawy z glutkiem trzeba dobrać np. odpowiednie proporcje poszczególnych składników, aby uzyskać odpowiednią formę masy; dziecko musi zatem samodzielnie rozwiązać problem, co zrobić, aby glutek był mniej rzadki albo mniej się kleił;
-
nauka wytrwałości – zabawa z tą lepką mazią często wiąże się z tym, że trudno jest dobrać odpowiednie proporcje – konieczne jest poświęcenie czasu, aby uzyskać właściwą strukturę masy; z pewnością uczy to dziecka wytrwałości w dążeniu do celu;
-
pobudzanie kreatywności – glutek daje wiele możliwości, które rozwijają kreatywność – już na etapie jego tworzenia. Dziecko widzi, że bazą masy jest klej (zazwyczaj), ale po dodaniu innych składników można uzyskać wiele ciekawych form. Dodatki z kolei, np. styropianowe kulki czy brokat i barwniki, sprawiają, że glutek nabiera indywidualnego charakteru – ograniczeniem w jego ozdabianiu i formowaniu jest jedynie wyobraźnia. Co więcej, można nawet tworzyć zapachowe masy lub świecące w nocy! To dopiero frajda – i świetna motywacja do wymyślania coraz to nowych rodzajów;
-
pozytywny wpływ na rozwój zmysłów – ugniatanie i zabawa ze SLIME® daje wiele doznań sensorycznych. Masa jest gumowata, zimna, niekiedy klejąca, a z dodatkiem np. styropianiu – chrupka. SLIME® może również ciekawie pachnieć. Z pewnością zabawa z nim dostarcza dziecku bodźców, które korzystnie wpływają na rozwój sensoryczny;
-
relaksacja i działanie terapeutyczne – SLIME® działają podobnie do piłeczek antystresowych, ponieważ ich formowanie i dotykanie pozwala nas zrelaksować i uregulować emocje. Ugniatając SLIME® aktywujemy ponadto mięśnie ręki, co pozwala im się odpowiednio rozluźnić;
-
doskonała zabawa – nikogo chyba nie trzeba przekonywać, że dzieci kochają SLIME®. Można je przelewać przez palce, ugniatać, rozciągać, robić bańki, dmuchać w nie słomką itd. Ograniczeniem jest wyłącznie nasza wyobraźnia!
Czy glutek jest szkodliwy?
Zanim przejdziesz do realizacji zabawy glutkiem, ważne jest, aby pamiętać o kilku zasadach bezpieczeństwa. Tworzenie mas plastycznych na kształt SLIME® z pewnością nie jest zabawą dla bardzo małych dzieci, które wszystko wkładają do buzi. Nawet zrobione już glutki powinno się przechowywać z dala od najmłodszych pociech, aby uniemożliwić ich zjedzenie. Niebezpieczeństwo wynika po pierwsze z ryzyka zadławienia, a po drugie – możliwości zatrucia niektórymi substancjami, np. boraksem (jeśli sama robisz masę, lepiej zastąp go płynem do soczewek z sodą).
Zanim zaproponujesz dziecku zabawę z tą masą, sprawdź, czy nie jest ono uczulone na któryś ze składników. Po zakończeniu zabawy dopilnuj z kolei, aby dzieci dokładnie umyły ręce oraz naczynia, które wykorzystaliście do ugniatania masy.
Istotne jest, aby masę na wzór SLIME® zrobić zgodnie z zasadami bezpieczeństwa – źle przygotowany glutek może stanowić zagrożenie dla Malucha. Francuska Agencja ds. Bezpieczeństwa ANSES przeprowadziła badania dostępnych na rynku glutków pod kątem niebezpieczeństwa wobec organizmu dzieci i ich skóry. Jak czytamy w komunikacie, składniki stosowane do produkcji niektórych mas zawierający toksyczne (!) chemikalia – mogą być one niebezpieczne szczególnie dla układu rozrodczego oraz oddechowego. Istnieje ponadto ryzyko rozwoju zakażeń skóry w wyniku kontaktu z detergentami lub klejami zawartymi w większości dostępnych na rynku glutkach. Szkodliwe działanie wynika także z zawartości formaldehydu w klejach użytych do produkcji tej zabawki. Groźne są także takie substancje, jak izotiazolinony (konserwanty), rozpuszczalniki, kwas borowy. Ich ilości dodatkowo często przekraczają zalecenia lekarzy odnośnie dawek dopuszczalnych dla dzieci. Wszystkie te substancje są potencjalnie niebezpieczne dla człowieka, a tym bardziej małego dziecka – szczególnie, jeśli jest skłonne do alergii. Jeśli zatem mamy w domu małego alergika, lepiej zrobić masę do zabawy samodzielnie lub kupić oryginalny SLIME® z certyfikatami jakości – zyskamy wtedy pewność, że będzie do zabawka całkowicie dla niego bezpieczna.
Jak bezpiecznie zrobić glutka podobnego do SLIME®?
Jeśli chcemy uniknąć wielu działań niepożądanych, przestrzegajmy kilku zasad przy tworzeniu glutka i zabawy z nim. Oto najważniejsze z nich:
-
nie używaj produktów, na które dziecko może być uczulone,
-
nie dawajcie masy bardzo małym dzieciom,
-
nadzoruj zabawę dziecka – kontroluj jego zapał,
-
masę przechowuj w szczelnych pudełkach i poza zasięgiem dzieci,
-
glutek przechowuj w temperaturze pokojowej (nie zamrażaj, ani nie podgrzewaj),
-
po zrobieniu lepkiej mazi dokładnie umyjcie ręce i wszystkie naczynia użyte podczas zabawy (także blat),
-
nie używaj boraksu – można go zastąpić krochmalem lub płynem do soczewek z sodą oczyszczoną,
-
warto poświęcić do robienia masy osobne naczynia (nie używać ich potem do podawania posiłków).
Dlaczego warto zrobić glutka w domu?
Jest wiele zalet robienia glutka samodzielnie w domu. To m.in. możliwość indywidualnego doboru bezpiecznych dla dziecka składników, okazja do wspólnej zabawy, możliwość dobrania gęstości masy i dodawania dowolnych składników podczas tworzenia, możliwość nauki z zakresu chemii czy fizyki podczas robienia glutka, a także pobudzanie kreatywności Malucha.
Dla młodszych dzieci – do ok. 12. roku życia, robienie glutka może imitować gotowanie – mieszanie i dodawanie poszczególnych składników jest podobne do robienia zupy. Dziecko ma możliwość wpływu na zmianę konsystencji czy koloru, po dodaniu konkretnych składników.
Glutek w wersji podstawowej powstaje z połączenia kleju z jego aktywatorem, ale nie jest to najbezpieczniejsza forma. Lepiej jest zastosować łagodniejsze substancje, nawet zupełnie naturalne. Jakie dokładnie? Zobaczcie poniżej przepisy – zarówno na glutka z klejem, jak i bez kleju.
Jak zrobić glutka typu SLIME® – przepisy
Każdego glutka można urozmaicać różnego rodzaju dodatkami. To m.in. brokat, maleńkie kamyczki, kulki styropianowe, aromaty zapachowe, farbki plakatowe, barwniki spożywcze, cekiny. Glutki można potem wkładać do różnych słoiczków czy pojemników lub zatopić w nich drobne elementy. Jak jednak zrobić taką masę, aby móc potem się z nią bawić? Oto kilka polecanych przepisów na masę plastyczną podobną do SLIME® z klejem i bez kleju.
Jak zrobić glutka typu SLIME® z klejem? Przepisy
Glutki z użyciem kleju są, mimo wszystko, robione najczęściej, ponieważ są łatwe w tworzeniu. Wystarczy kilka składników, aby stworzyć ciekawą masę. Zobaczcie, jakie są możliwości.
1. Butter glutek:
-
klej w płynie z dodatkiem PVA,
-
płyn do prania dla dzieci,
-
plastelina,
-
suszarka do włosów.
W misce mieszamy klej z płynem do prania, przy czym płyn dodajemy stopniowo, aby uzyskać gładką konsystencję bez grudek. Kolejny krok to suszenie za pomocą suszarki do włosów jednocześnie glutka w naczyniu oraz plasteliny (w osobnym naczyniu). Gdy ta stanie się miękka, przekładamy ją do masy i mieszamy ze sobą. Aby glutek stał się gładszy, dodajemy do niego odrobinę balsamu do ciała dla dzieci.
2. Floam glutek:
-
klej w płynie z dodatkiem PVA,
-
płyn do soczewek,
-
styropianowe kulki,
-
soda oczyszczona.
Do miski wlewamy klej i dodajemy 1/2 łyżki stołowej sody oczyszczonej. Następnie mieszamy i dodajemy stopniowo płyn do soczewek do momentu, aż glutek będzie odklejał się od miski. Na sam koniec wsypujemy styropianowe kulki mieszamy wszystko ręką.
3. Bubblegum glutek:
-
klej w płynie z dodatkiem PVA,
-
1/2 szklanki pianki do mycia rąk,
-
1 szklanka pianki do golenia,
-
1 łyżka stołowa pianki do mycia twarzy,
-
barwnik,
-
4 łyżki stołowe emulsji (balsamu),
-
5 łyżek stołowych skrobi kukurydzianej,
-
płyn do prania dla dzieci.
Klej wlewamy do miski, dodajemy kolejno: piankę do mycia rąk, do golenia, do mycia twarzy. Mieszamy i dodajemy skrobię kukurydzianą oraz balsam. Następnie możemy dodać barwnik. Na koniec wlewamy płyn do prania, stopniowo – i nie za dużo, ok. 1-2 łyżki stołowe. Masę mieszamy, a następnie wyrabiamy dłońmi.
4. Glutek z kleju magic:
-
klej magic,
-
soda oczyszczona,
-
płyn do soczewek.
To bardzo prosty do zrobienia glutek Do miski wlewamy łyżkę kleju, dodajemy szczyptę sody oczyszczonej i łyżkę płynu do soczewek. Następnie mieszamy, a gdy składniki się połączą, wyrabiamy masę ręką.
5. Glutek z kleju w sztyfcie i z kredem woskowych
-
klej PVA w sztyfcie,
-
dowolna kredka woskowa,
-
1 łyżeczka wody,
-
płyn do prania.
Do miseczki wkładamy całą tubkę kleju w sztyfcie i kroimy go na plasterki. Następnie obieramy kredkę woskową z papierka i wrzucamy do miski. Dodajemy wodę i wstawiamy całość do mikrofalówki na ok. 15-20 sekund. Następnie mieszamy wszystko do połączenia składników. Dodajemy płyn do prania i znów mieszamy – dodajemy go stopniowo, po łyżeczce, aż cała masa się połączy i będzie odchodzić od miski. Następnie ugniatamy ją w palcach do uzyskania elastyczności.
6. Glutek z kleju i pasty do zębów
-
żelowa pasta do zębów,
-
klej PVC w płynie.
Do miseczki wlewamy ok. 7 ml kleju. Można dodać barwnik spożywczy i wymieszać. Następnie dodajemy dokładnie taką samą ilość pasty do zębów, po czym całość mieszamy do całkowitego połączenia składników i odklejania się masy od miseczki. Jeśli nadal się lepi, dodajemy nieco pasty.
7. Glutek typu „glitter”
-
klej biały PVA,
-
płyn do soczewek,
-
soda oczyszczona,
-
brokat.
Do miseczki wlewamy ok. 100 ml kleju, dodajemy brokat i mieszamy całość. W drugiej miseczce łączymy płyn do soczewek z sodą oczyszczoną (w łyżeczki płynu na 1 łyżeczkę sody). Do kleju z brokatem dodajemy mieszankę sody i płynu, po czym całość energicznie mieszamy łopatką. Po zgęstnieniu masy ugniatamy ją dłonią.
Jak zrobić glutka typu SLIME® bez kleju?
Glutki można także przygotować bez kleju, a nawet bez aktywatora. Nie są już jednak aż tak rozciągliwe, jak glutki z klejem – bardziej przypominają ciastolinę. Ponadto bardziej brudzą wszystko dookoła. Mają jednak swoje zalety: są o wiele bezpieczniejsze od mas z klejem. Zwykle potrzeba do ich wykonania składników, które mamy standardowo w domu, np. mąka ziemniaczana lub pszenna, woda, olej, barwnik spożywczy, olej. Poniżej przedstawiam kilka ciekawych przepisów na glutki typu SLIME® bez kleju.
1. Water glutek:
-
woda,
-
mydło w płynie do rąk.
Do pojemnika wlewamy mydło, a następnie dodajemy wodę. Zalecana proporcja to 1:4. Następnie całość mieszamy i wkładamy do zamrażarki na ok. 2 dni.
2. Glutek z mydłem, żelem pod prysznic i solą:
-
mydło do rąk w płynie,
-
żel pod prysznic,
-
sól,
-
brokat.
Mydło wlewamy do miski i dodajemy kilka łyżek żelu (równe proporcje). Następnie dodajemy szczyptę soli i cały czas mieszamy łyżką. Kolejny krok to dodanie ulubionych dodatków, np. brokatu czy barwnika spożywczego.
3. Glutek z płynem do mycia naczyń:
-
1/4 szklanki wody,
-
5 łyżek skrobi kukurydzianej,
-
3 łyżki płynu do mycia naczyń dla dzieci.
Płyn wlewamy do miski, dodajemy wodę i całość mieszamy. Następnie stopniowo wsypujemy skrobię, cały czas mieszając. Masa uzyska strukturę ciastoliny. Gotowy glutek można włożyć na kilka minut do zamrażarki.
Jak zrobić glutek typu SLIME® z pianki do golenia?
Glutka można także wykonać, dodając piankę do golenia. Uzyskamy wówczas efekt puszystej i miękkiej masy. Dzieci ją uwielbiają! Jak zrobić taką masę? To bardzo proste – poniżej podaję kilka przepisów.
1. Fluffy glutek:
-
klej w płynie z PVA,
-
pianka do golenia,
-
płyn do prania dla dzieci.
Klej wlewamy do miski. Dodajemy do niego stopniowo piankę do golenia, ciągle mieszając. Istotne jest, aby pianki było nieco więcej niż kleju. Gdy składniki się połączą, dodajemy odrobinę płynu do prania i dalej mieszamy. Masa powinna odklejać się do miski – w przeciwnym razie dodajemy więcej płynu do prania.
2. Jiggly glutek:
-
płyn do soczewek,
-
soda oczyszczona,
-
klej w płynie z PVA,
-
pianka do golenia.
To wersja alternatywna, gdzie zamiast płynu do prania używamy innego aktywatora: połączenia płynu do soczewek z sodą oczyszczoną. Całość wykonujemy jak Fluffy, czyli wlewamy do miski klej, dodajemy stopniowo piankę do golenia, mieszamy, a następnie dodajemy aktywator i znów mieszamy.
Jak zrobić jadalny glutek?
Jeśli chcesz zaangażować do zabawy najmłodsze pociechy, możecie przygotować jadalny glutek – bez użycia boraksu, płynu do prania, kleju czy innych szkodliwych detergentów. Wystarczy wymieszać:
-
1 łyżkę jogurtu naturalnego,
-
3 łyżki mąki ziemniaczanej,
-
barwnik spożywczy.
Taki glutek jest mniej elastyczny i szybko się rwie, ale również można się nim świetnie bawić. I co najważniejsze – jeść!
Jak przechowywać ciecz superlepką?
Wszelkiego rodzaju glutki powinny być przechowywane w szczelnych pojemnikach, ponieważ dostęp powietrza powoduje ich twardnienie, przez co masa nie będzie już tak rozciągliwa i elastyczna. Dlatego po zakończeniu zabawy odłóżmy masę do zamykanych pojemników.
Sprzątanie domu po zabawie z masą SLIME®
SLIME® jest świetną masą do zabawy z dzieckiem, ale niestety – można nim narobić sporo bałaganu. Są jednak pewne sposoby na to, aby sprzątanie po zabawie było łatwiejsze.
Jeśli SLIME® znajdzie się w wykładzinie lub dywanie, wystarczy zastosować nieco octu. Najpierw zbierz nadmiar masy chusteczkami nawilżanymi z dywanu, a następnie namocz miejsce octem i zostaw na kilka minut. Pozostałości usuń ręcznikiem. Nie trzyj dywanu, aby glutek jeszcze bardziej nie wszedł w wykładzinę. Po wyschnięciu, dokładnie odkurz dywan.
Jeśli SLIME® wkleił się we włosy, również można wykorzystać ocet. Nałóż go na kosmyki, poczekaj kilka minut, po czym dokładnie umyj głowę.
W sytuacji, gdy SLIME® obkleił meble lakierowane, najlepiej najpierw posypać go wcześniej przygotowaną pastą powstałą z wody i sody oczyszczonej. Odczekaj kilka godzin, a następnie po prostu zetrzyj zabrudzenie – nie powinno nic pozostać. Podobnie usuwa się plamy z glutka z podłóg i ścian.
Z ubrań natomiast najpierw usuwamy SLIME® dłońmi (można też wykorzystać chusteczki nawilżane dla dzieci), a następnie namaczamy plamę w wodzie. Można dodać nieco octu lub płynu do mycia naczyń. Po namoczeniu (kilka godzin), wrzucamy ubranie do pralki. Niekiedy konieczne jest jednak kilkukrotne pranie, aż plama całkowicie zejdzie.