Skurcze przepowiadające – jak się je odczuwa? Jak rozpoznać?

Kobieta w ciąży - bolesne skurcze porodowe

Skurcze przepowiadające, czyli głównie skurcze Braxtona-Hicksa, to skurcze sygnalizujące zbliżający się poród, jednak nie są powodem do odwiedzenia Izby Przyjęć. Jak się je odczuwa i czym różnią się od właściwych skurczy porodowych? Czy są bolesne? Wyjaśniamy.

Skurcze przepowiadające – rodzaje

Skurcze macicy mogą być w ciąży lekkie lub nasilone, bolesne lub nawet nieodczuwalne, sporadyczne, jak i regularne. Czym różnią się od siebie poszczególne rodzaje skurczy w ciąży? Jak rozpoznać skurcze przepowiadające i odróżnić skurcze Alvareza od skurczów Braxtona-Hicksa, a także od skurczów porodowych? Wyjaśniamy poniżej.

1. Skurcze Alvareza

Skurcze Alvareza mogą pojawić się po 20. tygodniu ciąży. Są one fizjologiczne i występują w prawidłowej ciąży, ale nie każda kobieta musi je odczuwać. Skurcze Alvareza przygotowują macicę do skurczów porodowych, które są o wiele silniejsze i boleśniejsze. Nie prowadzą jednak same w sobie do porodu, gdyż nie są na tyle silne, by spowodować rozwarcie szyjki macicy oraz wypchnąć dziecko.

Skurcze Alvareza rozpoznasz po tym, że mięsień macicy będzie się napinał i twardniał w różnych miejscach, przy czym nie będziesz odczuwać bólu. Tego rodzaju skurcze pojawiają się nagle i równie szybko przechodzą.

Gdy odczuwasz skurcze Alvareza, oddychaj spokojnie – to pomoże.

2. Skurcze Braxtona-Hicksa

Skurcze Braxtona-Hicksa również mogą występować już po 20. tygodniu ciąży. Jednak w przeciwieństwie do skurczy Alvareza, mogą pojawiać się dość regularnie i trwać kilka godzin, po czym nagle przemijają. Po 36. tygodniu ciąży określa się je jako skurcze zapowiadające poród. Na koniec ciąży skurcze tego rodzaju są bolesne i występują znacznie częściej, co jest całkowite normalne w ciąży. Ze względu na bolesność, mogą być trudne w odróżnieniu od skurczów typowo porodowych. Jeżeli przed 36. tygodniem odczuwasz skurcze w odstępach czasowych mniejszych niż 1 godzina, skontaktuj się z lekarzem!

Skurcze Braxtona-Hicksa rozpoznasz po tym, że są dokuczliwe i trwają od 15 sekund do nawet kilku minut. Mogą im towarzyszyć objawy dodatkowe, takie jak bóle krzyża i złe samopoczucie. Co ciekawe, mocniej odczuwają je kobiety, które mają już za sobą poród, niż pierworódki.

Przy skurczach tego rodzaju zwykle pomaga zmiana pozycji. Jeśli stoisz i czujesz skurcze, połóż się. Jeśli leżałaś – usiądź lub wstań powoli i spokojnie oddychaj, wciągając powietrze nosem.

3. Skurcze przepowiadające poród

Po 36. tygodniu ciąży mogą pojawić się tzw. „skurcze przepowiadające”, które występują nieregularnie. Możesz czuć je nawet kilkakrotnie w ciągu dnia. Skurcze tego rodzaju sygnalizują, że macica właśnie podejmuje czynności przygotowujące ją do porodu. Skurcze przepowiadające stają się coraz bardziej odczuwalne, im bliższy jest termin porodu. Są również coraz częstsze.

Jak je rozpoznać? Skurcze przepowiadające są krótkie i bolesne. Charakterystyczne jest to, że z upływem czasu nie się nasilają, tylko słabną, po czym mijają. Przy takich skurczach dodatkowo twardnieje cały trzon macicy. Są one trudne do odróżnienia od skurczów porodowych, jednak w przeciwieństwie do nich mijają po ok. 1-2 godzinach.

Na łagodzenie skurczów przepowiadających działa dobrze ciepły (ale nie gorący!) prysznica lub ciepła, krótka kąpiel. Niektórzy lekarze zalecają także przyjęcie w takiej sytuacji magnezu lub leków rozkurczających.

Możesz również wykonać proste ćwiczenie, powtarzając je 3-4 razy. Usiądź wygodnie, zamknij oczy i zacznij spokojnie oddychać, wciągając powietrze nosem i wypuszczając je powoli ustami. Zrób w ten sposób kilka wdechów i wydechów.

4. Skurcze porodowe

To skurcze, których skutkiem jest stopniowe skracanie się, a także rozwieranie szyjki macicy. Skurcze porodowe trwają przez wiele godzin i nie ustępują. Gdy zwiększając swoją częstość występowania do 5 minut, oznacza to, że poród właściwy się rozpoczął i należy jechać do szpitala.

Skurcze porodowe rozpoznasz po tym, że będą bolesne i regularne. Dodatkowo będzie im towarzyszyć twardnienie całego mięśnia macicy. Wraz z upływem czasu będą stawać się coraz to silniejsze, bardziej regularne i będą występować w krótszych odstępach czasowych (najpierw co 10-15 minut, następnie co 3-5 minut itd.).

Aby złagodzić ból spowodowany skurczami porodowymi, oddychaj głęboko przez nos, powoli wypuszczając ustami nabrane powietrze. Niektórym kobietom pomaga ciepła kąpiel/prysznic lub zmiana pozycji na kuczną.

Jak odróżnić skurcze przepowiadające od porodowych?

Skurcze przepowiadające nasilają się pod koniec ciąży – im bliżej jest do terminu porodu, tym bardziej je odczuwamy i są one częstsze. Przypominają one nieco dolegliwości menstruacyjne, czyli trzon macicy napina się od okolic pępka w dół, a ból odczuwa się głównie na dole brzucha. Można również czuć ból w kroczu, udach, pachwinach oraz w krzyżu. Ból może być na tyle dokuczliwy, że będziesz musiała przerwać wykonywaną czynność.

Skurcze te pojawiają się co kilka-kilkanaście minut, ale nie częściej niż 5 minut i – tak jak wspomnieliśmy wcześniej – trwają zazwyczaj 15-30 sekund (ale mogą trwać nawet do 2 minut). Ich cechą charakterystyczną jest to, że się nie nasilają, za to słabną, a po 1-2 godzinach mijają. I to jest najważniejsza cecha odróżniająca je od skurczów porodowych – gdyż te nie ustępują i stopniowo się nasilają.

Ponadto skurczom przepowiadającym nie towarzyszą inne objawy, jak w przypadku skurczów porodowych, czyli np.:

  • plamienie,
  • biegunka,
  • odejście czopa śluzowego,
  • odejście wód płodowych.

Jeśli nie wiesz, czy odczuwasz skurcze porodowe czy przepowiadające, weź ciepłą kąpiel lub prysznic, gdyż to zwykle sprawia, że skurcze przepowiadające mijają (a skurcze porodowe nie miną – uśmierzysz jedynie lekko ból).

Skurcze porodowe z kolei są o wiele silniejsze i trwają wiele godzin. Są regularne i coraz częstsze wraz z upływem czasu. Podczas pierwszej fazy porodu pojawiają się co 10-15 minut, następnie odstępy zmniejszają się do 3-5 minut (i skurcze trwają wówczas ok. 45-60 sekund). W drugiej fazie porodu (już powinnaś być w szpitalu) skurcze będą występować co 2-5 minut i trwać początkowo 30-60 sekund, a później nawet 1-2 minuty. Z godziny na godzinę ich siła rośnie i zmienia się nasilenie bólu w trakcie trwania skurczu: narasta do szczytu, po czym ustępuje. Ból obejmuje brzuch, podbrzusze, okolice lędźwiowe i krzyżowe.

4 różnice między skurczami przepowiadającymi a porodowymi

Poniżej przedstawiamy – w ramach podsumowania różnic – 4 cechy, które charakteryzują skurcze przepowiadające i porodowe, a które jednocześnie pozwalają odróżnić oba rodzaje skurczów między sobą.

Skurcze przepowiadające a porodowe - różnice
Skurcze przepowiadające a porodowe - różnice

Jak widać powyżej różnice między skurczami przepowiadającymi można opisać następująco:

  • Skurcze przepowiadające są nieregularne, a porodowe – regularne.
  • Skurcze przepowiadające wraz z upływem czasu łagodnieją aż ustępują po ok. 1-2 godzinach, a skurcze porodowe nasilają się (są coraz bardziej bolesne i występują częściej) i nie ustępują.
  • Skurcze przepowiadające trwają krótko i nie przybierają na sile, a skurcze porodowe trwają coraz dłużej i są coraz silniejsze.
  • Skurcze przepowiadające ustępują po zastosowaniu technik łagodzenia skurczów przepowiadających, natomiast skurcze porodowe, mimo stosowania tychże technik, nie ustępują.

Poniżej wklejamy także film z YouTube vlogerki, która ma za sobą poród i świetnie tłumaczy, jak rozpoznać skurcze przepowiadające:

https://www.youtube.com/watch?v=ajIPC3otitE
Skurcze przepowiadające - jak rozpoznać? Źródło: Kanał YouTube Mama na zielono.

Skurcze macicy: kiedy jechać do szpitala?

Gdy skurcze rozpoczną się nagle i będą miały dość duże natężenie i jesteś w zaawansowanej ciąży – a więc termin porodu minął lub się zbliża, spróbuj najpierw metod łagodzenia skurczów przepowiadających, a więc:

  • zmień pozycję,
  • wykonaj ćwiczenie oddechowe, które wcześniej opisaliśmy w punkcie „Skurcze przepowiadające poród”,
  • gdy to nie pomoże, weź ciepłą kąpiel lub prysznic,
  • jeśli to nadal nie pomaga, weź (o ile tak zalecił Ci lekarz!) magnez lub środek rozkurczowy.

W przypadku, gdy te metody nie pomagają, odczekaj godzinę. Jeśli skurcze nie przejdą i będziesz mieć wrażenie, że nawet się nasilają, powinnaś jechać do szpitala, gdyż prawdopodobnie rozpoczął się poród.

Warto wiedzieć!

Na 3-4 tygodnie tygodnie przed porodem macica zwykle obniża się (ale nie jest to regułą, zwłaszcza w pierwszej ciąży) i jest to jednym z pierwszych objawów zbliżającego się porodu. Niekiedy towarzyszą temu lekkie skurcze. Wraz z obniżeniem brzucha, główka dziecka będzie mocno uciskać pęcherz moczowy (co będzie powodować częstsze oddawanie moczu), ale z drugiej strony ciężarnej o wiele lepiej się oddycha. Obniżenie brzucha ma również inne skutki, np. ucisk w okolicy miednicy, krzyża, pachwin czy ból nerwu kulszowego. To jednak nie początek porodu, ale skutek przygotowywania się organizmu do tego wielkiego wydarzenia, aby jak najlepiej usadowić główkę dziecka w kanale rodnym.