1. Masaż Shantala – skąd pochodzi?
Masaż Shantala wywodzi się z Indii. Do Europy trafił przez francuskiego położnika, który podczas pobytu w Indiach zauważył siedzącą na ziemi kobietę o imieniu Shantala – sparaliżowaną – masującą swoje małe dziecko. Mężczyzna tak się zachwycił tym widokiem, że postanowił rozpropagować masaż Shantala w Europie. Obecnie masaż ten jest bardzo popularny w tej części świata, a także w USA i Kanadzie.
2. Na czym polega masaż Shantala?
Masaż Shantala bazuje głównie na głaskaniu niemowlęcia, a nie stosowaniu różnych technik masażu klasycznego. Dziecka nie rozcieramy, ani nie ugniatamy, tylko delikatnie dotykamy. Ponadto masaż Shantala musi być wykonywany przez bliską dziecku osobę – mamę czy tatę – natomiast inne rodzaje masażu może wykonać profesjonalista. Chodzi o to, że podczas masażu nawiązuje się i umacnia więź między dzieckiem, a osobą masującą.
3. Czego można się spodziewać po masażu Shantala? Jakich efektów?
Sama masowałam moje dziecko taką techniką i efektem było wyciszenie, rozluźnienie, uspokojenie. Zgadza się to z zapewnieniami osób propagujących wykonywanie tego masażu. Zauważają oni także wpływ masażu Shantala na jakoś snu – dziecko zasypia łatwiej i śpi dłużej oraz spokojniej. Wzmacnia się ponadto więź z rodzicami, poczucie bezpieczeństwa, a to z kolei ma niebagatelny wpływ na rozwój emocjonalny i psychiczny dziecka.
Według fizjoterapeutów masaż Shantala ma świetny wpływ na rozwój psychoruchowy dziecka (może np. obniżać zwiększone napięcie mięśniowe), z kolei pediatrzy sądzą, że można nim nawet wzmocnić układ odpornościowy, ponieważ podczas masażu pobudzany jest układ krążenia i następuje lepszy przepływ krwi, dotlenienie i dożywienie – a także sprawniejsze pozbywanie się przez organizm szkodliwych substancji – a to wzmacnia odporność.
Ponadto masaż Shantala obejmuje m.in. masaż brzuszka – a to pomaga dziecku złagodzić kolki czy zaparcia. Masaż twarzy natomiast pomaga stymulować mięśnie twarzy, co sprzyja efektywnemu karmieniu piersią.
Kolejna zaleta to pozytywny, wyciszający wpływ na samych rodziców, którzy żyją w zabieganym świecie – 10-15 minut takiego relaksu i kontaktu z dzieckiem przed snem sprawi, że również poczujemy odprężenie i odetchniemy po ciężkim dniu. To bez wątpienia przyda się każdemu. Są nawet badania, że wykonywanie masażu Shantala pomaga niektórym mamom uporać się z depresją poporodową, gdyż pozwala uwierzyć w siebie i powoduje uczucie, że podołamy w tym trudnym zadaniu, jakim jest opieka nad dzieckiem. Oczywiście masaż może też wykonać tata dziecka – który nie spędza w ciągu dnia tyle czasu z dzieckiem, co mama na urlopie macierzyńskim. Z pewnością przełoży się to na lepszy kontakt ojca z dzieckiem.
4. Kiedy nie można masować dziecka techniką Shantala?
Są niestety pewne przeciwwskazania do masowania dziecka techniką Shantala. Dziecka nie można masować, gdy ma gorączkę czy infekcję, a także kilka dni po szczepieniu (2-3 dni). Po odczekaniu czasu po szczepieniu, należy nadal uważać na miejsce wkłucia w trakcie masażu, ponieważ może być jeszcze przez jakiś czas uwrażliwione. Nie powinno się ponadto wykonywać masażu Shantala, jeśli dziecko ma w danym miejscu wysypkę czy stan zapalny – musimy albo te miejsca ominąć, albo w ogóle zrezygnować z masażu (wszystko zależy od stanu skóry – masaż czasami może zaostrzyć problem).
Ponadto masażu nie powinniśmy wykonywać, jeśli dziecko tego nie chce – nic na siłę! Jeśli będziemy na siłę wykonywać masaż, dostarczymy dziecku tylko niepotrzebnego stresu, a całe działanie minie się z celem: zamiast rozluźnić dziecko i poprawić samopoczucie, rozdrażnimy je. Shantala to inaczej dotyk miłości – ma on być chwilą relaksu dla obu stron.
Do innych przeciwwskazań należy choroba nowotworowa, dysplazja oraz epilepsja.
5. Jak długo wykonuje się masaż Shantala?
Wiele zależy od tego, jak dziecku podoba się taka aktywność. Są dzieci, które mogą być masowane nawet 30 minut, ale są też takie, które wytrzymają maksymalnie 5 minut. Ile zatem należy masować dziecko? Odpowiedź jest prosta: tyle, ile ono tego chce. Jeżeli widzimy, że po kilku minutach zaczyna marudzić i daje nam sygnały, że nie ma ochoty na dalsze masowanie, zaprzestańmy tej czynności. Z drugiej strony nie zaszkodzi, jeśli będziemy dziecko masować 15-20 czy nawet 30 minut, o ile sprawia mu to przyjemność. Nic nie robimy na siłę.
6. Jak wiele wykonujemy powtórzeń danego ruchu?
Zalecenia mówią, że dany ruch powinno się wykonywać od 5 do 10 powtórzeń. To jednak sztywne ramy – i tak jak wyżej, należy obserwować dziecko, aby sprawdzić, czy dany ruch mu się podoba, czy nie. Jeśli nie, lepiej od razu przejść do następnego i nie męczyć Malucha. Jeśli lubi bardziej masowanie brzuszka niż rączek, lepiej więcej powtórzeń zrobić właśnie na brzuchu.
7. Ile tygodni powinno mieć dziecko, aby je masować?
To, kiedy zaczniemy masować dziecko, jest kwestią bardzo indywidualną. Teoretycznie można zacząć już od pierwszego dnia życia, jednak należy w tym przypadku uważać, ponieważ dla noworodka tak wiele doznań dotykowych może stanowić za duży stres. Noworodek przede wszystkim powinien się wyspać. Możemy na początku spróbować pomasować rączki i nóżki, a klatkę piersiową, brzuszek i plecki pozostawić na późniejszy okres.
Eksperci szacują, że najlepszym wiekiem na rozpoczęcie masowania dziecka to skończone 6 tygodni – gdy dziecko ma już zbadane bioderka i mamy pewność, że masaż będzie dla niego bezpieczny.
8. Czy masować można tylko niemowlaki?
Masaż Shantala można wykonywać nie tylko niemowlakom, ale i starszym dzieciom – zwłaszcza, jeśli Maluszek ma starsze rodzeństwo, które widząc mamę masującą najmłodszego członka rodziny, odczuwa zazdrość i doprasza się o taki zabieg. Masaż Shantala jest też świetnym sposobem na obniżanie poziomu stresu u starszych dzieci – który to jest powodem np. napadów złości. Masaż ten wycisza i uspokaja, a także buduje dobrą relację z rodzicem. Z pewnością wszystkim wyjdzie na dobre, o ile obie strony godzą się na masowanie.
9. Jak często można robić dziecku masaż Shantala?
Masaż Shantala można robić nawet codziennie. Zaleca się, aby było to minimum 3-4 razy w tygodniu. Jeżeli masaż będziemy wykonywać rzadziej, niestety może on nie przynosić efektów – konieczna jest bowiem systematyczność.
10. Jak mocno należy uciskać dziecko podczas masażu?
Jak wspomniałam wyżej, masaż Shantala jest bardzo delikatny i polega praktycznie na dotykaniu i głaskaniu, a niżeli na uciskaniu czy ugniataniu. Siłę masażu najlepiej jest zobrazować ciężarem naszych rąk: kładziemy je swobodnie na dziecku i ciężar dłoni jest siłą, z jaką powinno się masować dziecko. Nie chodzi o to, aby dłonie przesuwały się całkowicie powierzchownie – trzeba po prostu swobodnie położyć ręce na dziecku.
Czy dziecko da jakiś sygnał, jeśli będziemy uciskać za mocno? Oczywiście – bez wątpienia nam to zakomunikuje! Dlatego nie powinniśmy się bać – warto próbować różne siły nacisku, aby lepiej zrozumieć swoje dziecko i dostosować masaż do jego upodobań.
11. Czy masaż Shantala wykonuje się bez oliwki?
Nie – masaż Shantala musi być wykonany z użyciem środka, który spowoduje poślizg – w tym celu świetnie sprawdza się oliwka dla niemowląt (ale uważajcie na skład – powinien być jak najkrótszy i naturalny) lub olejek ze słodkich migdałów. Dzięki oliwce czy olejkowi ręka nie zatrzymuje się na skórze i wszystko idzie płynnie. Tak jak wspomniałam, najlepiej jest używać naturalnych olejów, tłoczonych na zimno – nierafinowanych, np. oleju kokosowego, z pestek winogron, oliwę z oliwek itd.
12. Kiedy najlepiej wykonywać Shantalę?
Masaż Shantala najlepiej jest wykonywać w porze wieczornej, przy przygaszonym świetle i w ciepłym pokoju – wtedy efekt wyciszający będzie najlepszy. Jeśli jednak dziecko nie chce być masowane wieczorem, robimy to rano lub popołudniem. Można też podzielić masaż na części, jeśli Maluch nie wytrzymuje 20 czy 30 minut ciągiem. Nie trzymajmy się zatem sztywnych ram, tylko obserwujmy dziecko i na tej podstawie ustalajmy, jak i kiedy wykonywać masaż Shantala – wówczas efekty w postaci wyciszenia, relaksu czy budowania więzi z rodzicem oraz poczucia bezpieczeństwa, będą największe.
13. Czy są kursy masażu Shantala? Ile kosztują?
Oczywiście obecnie masaż Shantala jest tak popularny, że prowadzone są liczne kursy z jego wykonywania – zarówno stacjonarne, jak i prowadzone online (w postaci np. webinaru z Ekspertem). Początkowo na warsztatach omawia się masaż rączek i klatki piersiowej, a później kolejnych partii ciała.
Jakie są koszty? To zależy. Często można załapać się na darmowy webinar na Facebooku z masażu Shantala, a czasami za kurs trzeba zapłacić – zwłaszcza stacjonarny. Ceny są ustalane indywidualnie lub podana jest cena za udział w zajęciach grupowych. Zajęcia indywidualne kosztują średnio 250-350 zł za godzinę, natomiast grupowe – 150-250 zł za godzinę. Zwykle wystarczą 4 spotkania po 1-2 godziny, aby nauczyć się dobrze wykonywać ten masaż. Oczywiście wszystko zależy od konkretnej oferty danego ośrodka szkoleniowego. Trenerzy oferują także naukę masażu Shantala w domu – to bardzo wygodne!