Kalendarz ciąży: 8. tydzień ciąży

8. tydzień ciąży - kalendarz ciąży

8. tydzień ciąży to moment, gdy w badaniu USG widoczne są już ręce, nóżki, a nawet palce. Co jeszcze dzieje się z dzieckiem w tym tygodniu oraz jakie zmiany zachodzą w organizmie mamy? Jak poradzić sobie z dolegliwościami ciążowymi tego etapu?

8. tydzień ciąży – który to miesiąc?

8. tydzień ciąży to koniec 2. miesiąca ciąży. Nadal jednak jest to część I trymestru – do jego zakończenia pozostały jeszcze 4 tygodnie, a do porodu – 32 tygodnie.

8. tydzień ciąży to tak naprawdę 6. tydzień, jeżeli liczymy ciążę od momentu zapłodnienia. Jednakże lekarze wyliczają wiek ciąży na podstawie ostatniej miesiączki.

8. tydzień ciąży – rozwój dziecka

Rozmiar zarodka w tym tygodniu ciąży wynosi od 13 do 20 mm. W badaniu USG można już dostrzec nie tylko ręce i nogi, ale i palce. Serce natomiast zajmuje niemal 50% objętości klatki piersiowej i wyczuwalne jest tętno ok. 160 uderzeń na minutę. Na USG można już też zaobserwować żołądek.

W 8. tygodniu następuje intensywny rozwój kończyn: z płetwowatych rączek i stópek tworzą się promieniste przewężenia. W tym samym czasie dochodzi też do rozwoju mózgu: pojedynczny pęcherzyk mózgowy dzieli się najpierw na 3 części, później na 5 części – z tych elementów powstaną wszystkie najważniejsze struktury mózgu.

Na tym etapie kalendarza ciąży, u dziecka dokonuje się ponadto dalszy rozwój twarzy: pojawiają się zalążki małżowin usznych oraz zalążki nosa. W miejscu, gdzie będą oczy, gromadzi się teraz barwnik (widoczne są ciemne plamki). Głowa stanowi obecnie połowę długości ciała dziecka.

Rozpoczyna się ponadto bardzo istotny proces tworzenia oraz doskonalenia narządów odpowiadających za zmysły – proces ten trwa do końca ciąży i jest kontynuowany jeszcze przez pierwsze miesiące życia dziecka po urodzeniu. Ewentualne zakłócenia tego procesu mogą skutkować różnymi zaburzeniami tych narządów np. ślepota czy głuchota. Niezwykle istotne jest zatem, aby na tym etapie ciąży szczególnie mocno uważać na kontakt ze wszelkimi toksycznymi substancjami.

Kształtują się powieki oraz nozdrza zewnętrzne i dochodzi do rozwoju kubków smakowych. Wargi stają się wrażliwe na dotyk. Zaczyna się także proces unerwiania ucha wewnętrznego. Rozwój dokonuje się także w strukturze płuc – i będzie on trwał aż do 37. tygodnia ciąży. Płuca to organ, który potrzebuje najwięcej czasu, aby się w pełni ukształtować. Jeśli chodzi z kolei o kręgosłup, zaczyna się on usztywniać. Zanika „ogon” i zmienia się w kość ogonową.

W 8. tygodniu powstają zawiązki narządów wewnętrznych. Szybko rozwijają się jelita dziecka i przestają się mieścić w brzuchu, więc zostają wypchnięte poza jego obręb. To fizjologiczna przepuklina pępkowa. Później jelita wrócą na właściwe miejsce. Ponadto wydłuża się tułów dziecka i na tym etapie można go odróżnić od reszty ciała. Tworzy się chrzęstny szkielet. Po koniec 8. tygodnia dziecko mierzy ok. 1,5 cm długości i ma niepowtarzalne linie papilarne na dłoniach i stopach.

Jak wygląda brzuch w 8. tygodniu ciąży?

W 8. tygodniu ciąży może być już wyczuwalne lekkie zaokrąglenie brzucha pod pępkiem – ale zwykle dzieje się tak u kobiet, które są w ciąży po raz kolejny lub są w ciąży bliźniaczej. U pierwiastek zaokrąglenie brzucha jest zazwyczaj widoczne później. Dno macicy znajduje się na wysokości spojenia łonowego.

Brzuch w ciąży - jak rośnie w I trymestrze
Brzuch w ciąży - jak rośnie w I trymestrze

8. tydzień ciąży – rozwój ciąży i zmiany w organizmie mamy

Na tym etapie ciąży możesz odczuwać lekkie bóle w podbrzuszu i ciągnięcie w pachwinach – oznacza to, że macica się powiększa i naciąga na więzadła (jest na nich zawieszona). Jeśli ból jest silny, może to oznacza zagrożenie ciąży, a zwłaszcza, jeśli towarzyszy mu plamienie lub krwawienie – wówczas koniecznie udaj się na najbliższą izbę przyjęć, ponieważ może to oznacza rozpoczynające się poronienie lub inne poważne powikłania. Może to także oznaczać pęknięcie ciąży pozamacicznej, co jest zagrożeniem życia matki.

Kobiety w 8. tygodniu ciąży uskarżają się także na bóle w odcinku krzyżowym kręgosłupa, w pośladkach, a nawet na udach. To normalny rozwój sytuacji, gdyż rosnąca macica może uciskać na kręgosłup i nerw kulszowy. Czasem pomaga w tym przypadku zmiana pozycji.

8. tydzień ciąży wiąże się z kontynuacją wcześniejszych dolegliwości charakterystycznych dla I trymestru, takich jak nudności, wymioty, bezsenność, przewlekłe zmęczenie i brak apetytu. Dolegliwości te mogą jeszcze nabrać na sile, ale już za 2-3 tygodnie powinny ustępować.

W dalszym ciągu powiększają się piersi i stają się coraz bardziej tkliwe. Ponadto brodawki sutkowe mogą stawać się ciemniejsze, a gruczoły wokół sutka zaczną się uwypuklać i również będą coraz ciemniejsze.

Kobiety w 8. tygodniu ciąży nie mają zwykle ochoty na seks. Jest to związane ze stresem wynikającym z ciąży (czy podołam, czy dziecko będzie zdrowe), z dolegliwości jej towarzyszących (nudności, bolesne piersi) oraz z burzy hormonalnej, jaka odbywa się w organizmie. Popęd seksualny powinien powrócić w II trymestrze ciąży, ale nie jest to regułą. Ponadto jeśli istnieje zagrożenie ciąży, przyszła mama może mieć zmniejszone libido przez cały okres jej trwania – i nic dziwnego! Zdrowie dziecka jest dla niej teraz najważniejsze.

Migrenowe bóle głowy w 8. tygodniu ciąży

Szczególnie męczącą dolegliwością tego tygodnia i ogólnie pierwszego trymestru, są migrenowe bóle głowy. Około 20% ciężarnych doświadcza na tym etapie epizodu migrenowego. Za powstawanie bólów migrenowych w ciąży odpowiedzialne są prawdopodobnie hormony płciowe, które ulegają gwałtownym wzrostom w pierwszym trymestrze. Nasila się ponadto stres związany z ciążą oraz różne dolegliwości, typu nudności czy bezsenność.

Co ciekawe, kobiety, które przed ciążą miewały migreny, w trakcie ciąży chwalą sobie zmniejszenie nasilenia epizodów. Bóle migrenowe pojawiają się niezapowiedziane – mogą trwać nawet cały dzień. Niestety są na tyle silne, że uniemożliwiają często normalne funkcjonowanie. Kobiety w ciąży nie mogą ponadto stosować większości leków przeciwbólowych, co jest dodatkowym utrudnieniem.

Jak zatem poradzić sobie z migrenami w ciąży, gdy nie można sięgać po leki przeciwbólowe? Zaleca się unikanie długotrwałej ekspozycji na ekrany (komputera, telewizora, smartfona), unikanie silnego oświetlenia, przebywanie w półmroku, dbanie o świeże powietrze w pomieszczeniu, picie dużych ilości wody. Pomocne mogą być ciepłe lub chłodne prysznic lub zimne okłady na czoło.

Zwykle migrenowe bóle głowy występują tylko w pierwszym trymestrze: na dalszych etapach ciąży hormony płciowe się stabilizują, a organizm kobiety przyzwyczaja się do nowego stanu.

USG w 8. tygodniu ciąży – co już widać?

W 8. tygodniu ciąży wykonuje się USG metodą dopochwową. Na ekranie możesz zobaczyć już kształt zarodka. Nie przypomina on jeszcze co prawda niemowlęcia, które pojawi się za 7 miesięcy, ale usłyszysz już wyraźnie, jak bije jego serce – uderza z prędkością 150-160 uderzeń na minutę, czyli bije nawet 2 razy szybciej niż serce dorosłego człowieka.

USG w 8. tygodniu ciąży - co już widać?
USG w 8. tygodniu ciąży - co już widać?

W 8. tygodniu ciąży płód ma dłuższe nogi i ramiona. Na twarzy widać oczy, koniec nosa oraz zalążki uszu. Maluszek będzie wykonywał spontaniczne ruchy – ale jeszcze ich nie czujesz.

Niektóre kobiety mają wątpliwości, czy USG w ciąży jest bezpieczne. Obecnie brakuje dowodów naukowych na to, że badanie USG jest szkodliwe dla płodu lub matki. Wzrasta jedynie nieznacznie temperatura w tkankach poddawanych działaniu ultradźwiękowemu, ale dochodzi do tego tylko w przypadku długo trwającego badania dopplerowskiego – a takie badania są wykonywane w wyjątkowych przypadkach. Na późniejszych etapach ciąży lekarz wykonuje USG wyłącznie przez brzuch, gdy nie widzi potrzeby USG dopochwowego. USG w ciąży jest bezpieczne, a korzyści z jego wykonania są nie do przecenienia: można szybko wykryć wszelkie nieprawidłowości i im zapobiegać, dzięki czemu ciąża będzie się zdrowo rozwijać.

8. tydzień ciąży – ryzyko poronienia

W 8. tygodniu ciąży ryzyko poronienia jest mniejsze, jednak nadal występuje, ponieważ trwa I trymestr – aż do 12. tygodnia niestety ryzyko poronienia jest stosunkowo wysokie na tle całego kalendarza ciąży. Przed 12. tygodniem poronienie często przechodzi niezauważenie – czasami towarzyszy mu obfite krwawienie oraz ból brzucha. Często jednak objawia się zwykłym plamieniem. Plamienie w ciąży nie musi oznaczać nic złego, ale może to być jednocześnie objaw poronienia, krwiaka podkosmówkowego lub innego powikłania ciąży – dlatego w takiej sytuacji należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

8. tydzień ciąży – jakie badania?

Zapewne na tym etapie wykonałaś już podstawowe pytania, które omawialiśmy w opisach poprzednich tygodni ciąży. Jeśli jednak jeszcze ich nie zrobiłaś, musisz koniecznie je wykonać do 10. tygodnia ciąży – takie są zalecenia specjalistów. Do niezbędnych badań tego etapu ciąży należą:

  • badanie USG,
  • oznaczenie grupy krwi z czynnikiem Rh,
  • morfologia krwi,
  • badanie ogólne moczu,
  • badanie w kierunku HIV, HCV, WR, HBS, toksoplazmozy, różyczki i cytomegalii.

Ponadto w pierwszym trymestrze powinnaś zwrócić szczególną uwagę na wartość hemoglobiny, gdyż anemia w ciąży jest powszechna, a jej przyczyną jest wzrost objętości osocza krwi w organizmie kobiety, co wiąże się z rozrzedzeniem krwi. Wartość hemoglobiny poniżej 11 g/dl może oznaczać, że masz anemię – wówczas konieczne jest wzbogacenie diety w produkty bogate w żelazo (np. żółtko jaja kurzego, cielęcina, wołowina) oraz stosowanie odpowiedniej suplementacji według zaleceń lekarza.

Jak zadbać o siebie w 8. tygodniu ciąży?

W ciąży układ odpornościowy działa nieco inaczej – kobieta jest o wiele bardziej narażona na infekcje. Czasami nawet zwykłe i niegroźne przeziębienie może okazać się dla niej niebezpieczne – dlatego nie należy go lekceważyć, zwłaszcza na tak wczesnym etapie ciąży, gdy kształtują się narządy dziecka. Dlatego warto w takiej sytuacji udać się jak najszybciej do lekarza, a także unikać miejsc, gdzie o infekcję nietrudno (duże skupiska ludzi) oraz wspomagać odporność suplementacją przeznaczoną dla kobiet w ciąży.

W 8. tygodniu zapewnij sobie dodatkowo możliwie dużo relaksu i zadbaj o aktywność na świeżym powietrzu (postaw jednak na bezpieczny sport, jak joga czy gimnastyka dla ciężarnych). Przez cały okres dbaj o zdrową, zbilansowaną dietę oraz odpowiednie nawodnienie.