17. tydzień ciąży – który to miesiąc?
17. tydzień ciąży to 15. tydzień od zapłodnienia oraz 5. miesiąc ciąży. Nadal jednak jest to II trymestr – do końca ciąży pozostały 23 tygodnie. Niedługo poznasz płeć dziecka i może poczujesz pierwsze kopnięcia (a raczej łaskotanie – takie uczucie jest przy pierwszych ruchach). Dziecko w 17. tygodniu mierzy ok. 13-14 cm oraz waży ok. 150 g.
Jak wygląda dziecko w 17. tygodniu ciąży?
Ciąża jest już wyraźnie widoczna: dziecko ma już wielkość dłoni! Można je też porównać do dużej cebuli. Nadal jednak jest bardzo szczupłe, ale to się niedługo zmieni, bo coraz szybciej tworzy się jego tkanka tłuszczowa. W 17. tygodniu dziecko jest pokryte delikatnym meszkiem – tzw. lanugo – który zaniknie ok. 8 miesiąca ciąży (chociaż bywa, że nie znika nawet do porodu i rodzi się pokryty małymi włoskami).
Poniższe zdjęcia USG pokazują doskonale, jak słodko wygląda dziecko w 17. tygodniu ciąży. Aż chce się je przytulić!
17. tydzień ciąży – rozwój dziecka
U dziecka w tym tygodniu coraz lepiej widać zewnętrzne narządy płciowe: wargi sromowe i pochwę lub jądra. Bicie serca wynosi obecnie od 110 do 160 uderzeń na minutę. U dziecka rozwinął się już odruch chwytny i zmysł dotyku – potrafi już zaciskać rączki przy użyciu kciuka. Często łapie za pępowinę i ssie kciuk! Posiada już ponadto wykształcone paznokcie. Dochodzi do rozwoju narządów zmysłów: ucho jest już lepiej rozwinięte i dokładniej wychwytuje różne dźwięki (zaczyna funkcjonować m.in. narząd Cortiego – w nim znajdują się receptory słuchowe). Oczy również funkcjonują już lepiej i są kontrolowane przez odpowiednie mięśnie.
Około 17. tygodnia u dziecka odkłada się tzw. brązowa tkanka tłuszczowa – ma ona za zadanie zabezpieczyć dziecko przed gwałtownym wychłodzeniem po porodzie.
Skóra dziecka jest przezroczysta, ale staje się coraz grubsza. Maluch ssie oraz łyka wody płodowe – później będzie umiało dzięki temu pić mleko z piersi. Bawi się ponadto pępowiną – ćwiczy mięśnie rąk, nóg, chwyt dłońmi.
17. tydzień ciąży – co dzieje się z organizmem mamy?
Zbliżasz się do połowy ciąży. Macica znajduje się mniej więcej w połowie odległości między pępkiem a spojeniem łonowym. W tym tygodniu brzuch jest już wyraźny i zaokrąglony. Zmienia się przy tym Twój środek ciężkości – przesuwa się on do góry oraz do przodu, przez co możesz mieć problemy z utrzymaniem równowagi i miewać częste bóle pleców. Uważaj na siebie i chodź ostrożnie, aby uniknąć upadku. Jeśli jeszcze nie zrezygnowałaś z obcasów, to dobry moment, żeby wskoczyć w płaskie obuwie – ułatwi Ci ono odszukanie równowagi.
Nadal wydzielanie z gruczołów jest intensywne – jest to związane m.in. z większym ukrwieniem. Możesz się dużo pocić, zauważysz więcej wydzieliny z pochwy, mogą pojawiać się krwawienia z nosa, a w ustach dużo śliny. To wszystko normalne objawy dla tego etapu ciąży.
Ponadto burza hormonalna i większa objętość krwi krążącej powodują, że naczynia krwionośne stają się słabsze – może to powodować powstawanie pajączków na skórze i pękanie naczynek. Dodatkowo dziąsła ulegają rozpulchnieniu, co w połączeniu ze słabszymi naczyniami krwionośnymi, może powodować krwawienie z dziąseł podczas mycia zębów.
W dalszym ciągu możesz mieć opuchnięte nogi. Kobiety z tendencją do żylaków, mogą zauważyć pierwsze zmiany. Podobnie w przypadku rozstępów – osoby z predyspozycją do nich mogą już zauważyć rozstępy na brzuchu, piersiach lub udach. Możesz odczuwać nadal brak tchu – oddech jest krótki i szybki, ponieważ macica pośrednio uciska na żebra i przeponę, przez co klatka piersiowa nie może się prawidłowo rozciągnąć.
Wszystkie powyższe objawy niestety znikną dopiero po porodzie – ale nie martw się, z czasem się do nich przyzwyczaisz i wypracujesz sobie sposoby na ułatwienie funkcjonowania w ciąży. Dobrym sposobem jest częste branie letniego prysznica, stosowanie wkładek higienicznych i częste ich wymienianie, aby uniknąć infekcji, odpoczywanie na leżąco na lewym boku – w czym pomocna może być poduszka ciążowa oraz picie dużych ilości wody.
Ruchy dziecka w 17. tygodniu ciąży
Wiele kobiet właśnie teraz zaczyna odczuwać pierwsze ruchy dziecka. Przypominają one na razie łaskotanie. Mogą być pomylone z gazami i ruchami jelit – wyraźniejsze staną się ok. 20-22. tygodnia. Do lekarza zgłoś się, jeśli minie 22. tydzień ciąży, a nadal nie poczujesz żadnego ruchu.
Seks w II trymestrze ciąży
Wraz z początkiem II trymestru powróci Ci ochota na seks. Co ciekawe, niektóre kobiety deklarują, że ich libido w tym czasie jest wyższe niż przed ciążą! Inne z kolei nie mają takiej ochoty na współżycie z obawy o dziecko – szczególnie przy pierwszej ciąży. Według zaleceń jednak, jeśli ciąża przebiega prawidłowo i lekarz nie ma żadnych zastrzeżeń, można jak najbardziej uprawiać seks. Dziecko jest chronione przez czop śluzowy oraz płyn owodniowy. Jeśli nadal masz obawy, spróbujcie mniej wymagających pozycji. Bezwzględnie natomiast zadbajcie o higienę dróg intymnych, gdyż infekcje i choroby tych okolic mogą być niebezpieczne dla dziecka – powodować zakażenie o niego, nieodwracalne wady rozwojowe lub nawet przedwczesny poród.
Można ponadto współżyć delikatnie, okazując sobie dużo czułości. Jeśli wystąpi ból, seks należy przerwać. Powinno się ponadto unikać seksu analnego, aby nie wprowadzić bakterii kałowych do dróg rodnych – a te stanowią ryzyko dla życia dziecka. Można ponadto bezpiecznie uprawiać miłość francuską. Podczas seksu oralnego istotne jest, aby partner nie dmuchał, gdyż istnieje ryzyko zatoru gazowego, co grozi nawet życiu dziecka. Jest to jednak bardzo rzadkie.
A kiedy występują przeciwwskazania do współżycia? To wyjątkowe sytuacje, takie jak zagrożenie przedwczesnym porodem, krwawienia z dróg rodnych o niewyjaśnionej przyczynie, odpływanie płynu owodniowego, skracanie się szyjki macicy, łożysko przodujące, choroba weneryczna partnera, infekcje dróg rodnych.
Jednym z najważniejszych przeciwwskazań do współżycia jest choroba weneryczna partnera, ponieważ niektóre choroby, takie jak kiła, rzeżączka czy HIV, mogą być przeniesione na dziecko w ciąży lub przy porodzie. Ponadto choroby te stanowią ryzyko powstania nieodwracalnych wad u płodu – i rujnują szanse na zdrowe życie w przyszłości.
17. tydzień ciąży – jak wygląda brzuch?
Brzuch w 17. tygodniu ciąży jest już ładnie zaokrąglony i w większości przypadków już go widać, ponieważ macica znajduje się wyżej – mniej więcej w połowie odległości od pępka do spojenia łonowego. Za chwilę konieczne będą większe ubrania. Jeśli Twój brzuch jest już bardzo duży w tym tygodniu, sprawdź, jaką masz dietę i czy jest ona prawidłowa. Pamiętaj, że w ciąży powinno się jeść dla dwojga, a nie za dwoje. Musisz być ostrożniejsza przy wyborach żywieniowych i tylko trochę zwiększyć kaloryczność diety, jeśli wcześniej była ona na poziomie np. 1500 kcal. W 17. tygodniu ciąży powinnaś mieć na wadze 2-4 kg więcej. Co ważne, niewielka nadwaga nie ma wpływu na ciążę, ale otyłość – jak najbardziej. O otyłości mówimy, gdy wskaźnik BMI przekracza 29 (norma to 20-25).
Ból brzucha w 17. tygodniu ciąży
W 17. tygodniu ciąży macica szybko rośnie i powoduje uczucie ciągnięcia więzadeł i mięśni, które ją podtrzymują. Możesz to odczuwać jako ból w pachwinach, bokach brzucha i podbrzuszu. Ból może przypominać skurcze, kłucie lub promieniujący ból. Nie ma powodów do obaw, jeśli nie towarzyszą temu inne objawy, takie jak krwawienie, nieustępujące po zmianie pozycji bóle czy silne skurcze (także w dole pleców). Warto jednak powiedzieć lekarzowi o takich incydentach.
Bibliografia
- Baranowska A., Kalendarz ciąży: tydzień po tygodniu [WIDEO], 2021.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia tom I, PZWL, Warszawa 2016.
- Banaszak‒Żak B., Styl życia kobiet w okresie ciąży, „Zdrowie Publiczne”, 2005, nr 115 (2).
- Wielgoś M, i współpracownicy, Żywienie kobiet w ciaży. Biblioteka ginekologa praktyka, ,Polskie Towarzystwo Ginekologiczne”, Gdańsk 2013.
- Wytyczak-Partyka M., Kalendarz ciąży tydzień po tygodniu, Medycyna Praktyczna 2017.
