Pielęgnacja pupy niemowlaka – dlaczego jest ważna?
Młodzi rodzice mają wiele dylematów związanych z pielęgnacją skóry noworodka – w tym także jego pupy. Za kilka miesięcy będzie to dla nich całkowicie mechaniczna czynność, jednak gdy maluszek pojawia się na świecie, świeżo upieczeni rodzice nie wiedzą, jak zabrać się do zabiegów pielęgnacyjnych, aby nie wyrządzić mu krzywdy i zadbać o wszystko, co trzeba w prawidłowy sposób.
Pielęgnacja pupy noworodka jest bardzo ważna, gdyż tak małe dziecko ma nawet 2-krotnie cieńszą skórę niż osoba dorosła. Jest zatem normalne, że staje się na bardzo podatna na wszelkie uszkodzenia, podrażnienia i zmiany skórne. Z wiekiem staje się ona oczywiście grubsza i bardziej odporna na czynniki zewnętrzne, ale w pierwszych miesiącach musimy przyjąć do wiadomości fakt, że należy się o nią szczególnie zatroszczyć.
Pielęgnacja pupy noworodka: wybór pieluch
Najważniejszą rzeczą w pielęgnacji pupy noworodka jest wybór pieluch oraz ich zmiana. Obecnie coraz chętniej sięga się po pieluchy wielorazowe – są one bardziej ekologiczne, a także ekonomiczne i – co ważne – wiele matek chwali sobie fakt, że nie powodują odparzeń. Przy stosowaniu pieluch wielorazowych mamy dziś różne ułatwienia: producenci oferują np. specjalne ochraniacze na pieluchy tetrowe, dzięki czemu nie trzeba już misternie upinać zawinięcia, co znacznie ułatwia użytkowanie pieluch wielorazowych.
Jeśli natomiast wolisz pieluchy jednorazowe, na rynku jest ogromny wybór i naprawdę jest w czym wybierać. Wstrzymaj się jednak z dużymi zakupami jednego rodzaju pieluszek, gdyż może się okazać, że akurat te konkretne uczulają pupę Twojego maluszka. I nie ma tutaj znaczenia cena czy renoma producenta, ponieważ u jednych dzieci będą uczulać tańsze pieluchy, a u innych wręcz przeciwnie (co wskazuje wiele opinii na forach internetowych) – tańsze pieluchy okażą się mniej uczulające od tych najdroższych i najbardziej rekomendowanych. Na początek kup więc dosłownie kilka małych paczek pieluszek w rozmiarze 1 (chyba, że dziecko jest wcześniakiem – wówczas potrzebujesz rozmiaru 0) i jeśli nic złego się nie dzieje, stosuj wybrane pampersy dalej, natomiast jeśli powstaną problemy, nie będziesz musiała się pozbywać wielkiego zapasu, tylko kupisz paczkę innych pieluszek – na sprawdzenie.
Jak zakładać i wymieniać pieluchy, aby skóra dziecka była zadbana?
- Pieluchy należy zmieniać co ok. 3 godziny, a także po każdej kupie. Ponadto nie powinno się zmieniać pieluch wcześniej niż 30 minut po karmieniu.
- W upalne dni można pieluszkę zmieniać nawet częściej, gdyż w takich warunkach bakterie rozwijają się o wiele szybciej (jest bardziej wilgotno i ciepło, co bardzo im sprzyja). Wówczas najłatwiej jest o powstanie podrażnień, odparzeń, a nawet pieluszkowego zapalenia skóry niemowlaka.
- Staraj się często wietrzyć pupę malucha. Gdy jesteś z nim w domu, zdejmij pampersa i pozwól dziecku poleżeć z gołą pupą. Jeśli obawiasz się, że dziecko zabrudzi przewijak albo łóżko, podłóż matę wodoodporną. Takie wietrzenie stosuj jak najczęściej. Doskonałą okazją do tego jest każda zmiana pieluszki – po umyciu pupy postaraj się chociaż przez 10 minut wietrzyć pupę, zanim założysz nową pieluchę.
- Podczas zmiany pieluchy należy przemyć pupę dokładnie wacikiem nasączonym wodą lub użyć mokrych chusteczek nawilżanych. Jednak w tym miejscu uważaj na rodzaj chusteczek, jaki wybierasz, gdyż wiele popularnych produktów tego typu zawiera mnóstwo niepotrzebnych i często uczulających substancji. Ale są oczywiście także produkty z krótkim i dobrym składem. Najbardziej polecamy chusteczki, które są nawilżane samą wodą lub mają ewentualnie w składzie dodatkowo ekstrakt z grepfruta czy aloesu (lub inną naturalną substancję o małym ryzyku powodowania uczulenia).
- Myjąc pupę podczas zmiany pieluchy, pamiętaj zawsze od kierunku od góry do dołu – czyli od brzuszka w kierunku pupy dziecka. Dzięki temu nie przeniesiesz bakterii z odbytu i kały do cewki moczowej i pochwy.
- W przypadku pielęgnacji dziewczynki, dokładnie oczyść wargi sromowe, gdyż mogą się tam gromadzić resztki kupki lub kremu, jeśli używasz. U chłopców natomiast należy dokładnie wymyć miejsce pod moszną.
Pielęgnacja pupy noworodka: czy używać kosmetyków?
Generalnie coraz więcej osób wyznaje zasadę dotyczącą kosmetyków: im mniej, tym lepiej. Skóra dziecka nie jest bowiem jeszcze mocno rozwinięta (cały czas się kształtuje i dojrzewa) i samoistnie się natłuszcza, zatem nie potrzebuje specjalnego codziennego nawilżania oliwkami czy balsamami (jeśli oczywiście nie występują problemy skórne). Zatem jeśli jeszcze nie skompletowałaś wyprawki kosmetycznej dla maluszka, który niedługo pojawi się na świecie, nie przejmuj się – przyjdzie na to pora i nie musisz mieć arsenału kosmetyków dla dziecka.
Do pielęgnacji pupy nie trzeba używać żadnego kremu czy maści, jeśli skóra jest zdrowa i nie pojawiają się żadne problemy. W przypadku, gdyby jednak doszło do odparzeń czy innych powikłań, najlepiej zapytaj położną albo lekarza, co powinnaś stosować u swojego dziecka w przyszłości, aby zapobiec tego typu problemom.
Niezależnie od tego, czy stosujesz krem lub maść profilaktycznie pod pieluszkę, czy też nie, pupę za każdym razem przy zmianie pieluchy trzeba przemyć – najlepiej wodą lub chusteczkami nawilżanymi. Następnie można zastosować środek nawilżający – krem z dodatkiem alantoiny lub pantenolu bądź maść natłuszczającą. I podobnie jak w przypadku zakupu pieluch jednorazowych, wstrzymaj się z kupowaniem dużych opakowań kremów czy maści, a tym bardziej robienia zapasów, gdyż może się okazać, że dziecko ma uczulenie na dany kosmetyk. Najlepiej kupować małe opakowania, aby najpierw krem lub maść przetestować i gdy nie spowoduje uczulenia – dopiero wtedy zamów większe ilości produktu.
Jeśli pojawią się zaczerwienienia, krostki lub inne podrażnienia skóry, możesz użyć kremu z tlenkiem cynku. Ale uwaga: kremu z tlenkiem cynku nie powinno się stosować profilaktycznie – jest on wskazany wyłącznie w przypadku, gdy już dojdzie do podrażnień, ponieważ stosowany długo, mocno wysusza skórę dziecka.
Wybierając kosmetyki, czytaj uważnie ich składy. I w tym przypadku postępuj podobnie, jakbyś wybierała produkty spożywcze, a więc im krótszy i bardziej naturalny jest skład, tym lepiej. Zwracaj także uwagę na obecność SLS, parabenów, PEG i innych substancji, które mogłyby zaszkodzić delikatnej skórze dziecka. W analizie składów pomogą Ci serwisy, takie jak Czytaj Skład, Czytamy Etykiety czy Srokao. Ponadto sprawdzaj, czy na opakowaniu jest informacja o ateście Państwowego Zakładu Higieny i Instytutu Matki i Dziecka.
Pielęgnacja pupy niemowlaka a odparzenia i pieluszkowe zapalenie skóry
Niekiedy mimo największej dbałości, u maluszka pojawiają się problemy skórne. Najczęściej dochodzi do odparzeń, które objawiają się czerwonymi plamkami w okolicach pupy, krocza i pachwin (niekiedy też dochodzi do tego sącząca się wydzielina z podrażnień). Ten problem powstaje, gdy pielucha jest zbyt rzadko zmieniana lub gdy skóra nie jest dokładnie osuszona po myciu przy zmianie pieluszki. Niekiedy skóra jest też tak wrażliwa, że wystarczy naprawdę krótki kontakt z mokrą pieluszką, aby doszło do odparzeń – a nie zawsze da się niezwłocznie przebrać dziecko zaraz po zabrudzeniu.
Na odparzenia najlepsze jest wietrzenie pupy dziecka kilka razy dziennie. Ponadto należy smarować chore miejsca specjalnym kremem na odparzenia, który zawiera tlenek cynku.
Z odparzeniami można pomylić pieluszkowe zapalenie skóry. Objawia się ono powstaniem rumienia, jednak jest on większy i może obejmować także uda dziecka czy podbrzusze. Przyczyną wystąpienia pieluszkowego zapalenia skóry może być zbyt rzadkie przebieranie dziecka, co wiąże się z długotrwałym narażeniem jego skóry na kontakt z moczem i kałem. Ponadto tego rodzaju schorzenie często pojawia się u dzieci, u których nie stosuje się wietrzenia pupy. Ale nie zawsze przyczyną jest rzadka zmiana pieluch czy brak wietrzenia pupy – okazuje się, że niekiedy rozszerzanie diety dziecka ma taki wpływ na jego skórę, gdyż zmienia się konsystencja kupy i częstość wypróżnień. Przyczyna może także leżeć po stronie infekcji układu moczowego, przegrzewania dziecka (wzmaga to bowiem potliwość), występowania pieluszki. Pieluszkowe zapalenie skóry występuje też częściej u dzieci z atopowym zapaleniem skóry lub innymi problemami skórnymi.
Jak leczyć pieluszkowe zapalenie skóry? W tym przypadku zaleca się pielęgnację podobną do tej, którą powinno się stosować w przypadku odparzeń, czyli:
- często wietrzymy pupę, zwłaszcza po kąpieli lub po myciu przy zmianie pieluchy,
- dokładnie ją osuszamy po każdym przemywaniu,
- nie przegrzewamy dziecka (sprawdzamy, czy się poci),
- często zmieniamy pieluchę,
- stosujemy krem na odparzenia zawierający tlenek cynku do czasu, aż problem zniknie,
- w przyszłości stosujemy krem pod pieluszkę – profilaktycznie – z alantoniną lub pantenolem.
