Dlaczego warto robić dzieciom inhalacje?
Inhalacja to obecnie najpopularniejsza metoda leczenia infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych. Jest to zabieg, który z łatwością można wykonać w domu, tym bardziej, że obecnie na rynku dostępne są w stosunkowo niskich cenach specjalne urządzenia do inhalacji (nebulizatory). Inhalacja, na tle różnych środków medycznych z apteki – np. łagodzących objawy alergii – zyskuje wśród rodziców miano najskuteczniejszej terapii. Podobne opinie zbiera w temacie leczenia przeziębień, zapalenia krtani, zapalenia oskrzeli, astmy czy nieżytu nosa.
Na czym polega inhalacja? Zabieg ten pozwala na dostarczenie składników z roztworu leku lub innej substancji wziewnej, bezpośrednio do płuc wraz z wdychanym powietrzem. Dzięki temu gęsta wydzielina zostaje rozrzedzona i łatwiej ją usunąć, oddychanie jest ułatwione, a błona śluzowa nawilżona. Inhalacja skraca tym samym czas trwania oraz nasilenie infekcji.
W temacie inhalacji należy rozróżnić dwa jej rodzaje. Jeden to tradycyjna parówka (czyli wdychanie pary wodnej), a drugi – zastosowanie nebulizatora.
Inhalacja typu parówka (tradycyjna)
Inhalacja domowym sposobem to inaczej tzw. parówka. Jest bardzo popularna, mim dostępności nowoczesnych urządzeń, które ułatwiają inhalowanie. Nie jest też tak skuteczna, jak inhalacja z użyciem nebulizatora oraz nie powinno się jej wykonywać u dzieci poniżej 1. roku życia (a nawet i później – w zależności od gotowości Malucha), gdyż dla młodszych dzieci nie jest zbyt bezpieczna (istnieje ryzyko poparzenia). Jeśli jednak dziecko ma powyżej roczku i chcemy wykonać taką inhalację, możemy to zrobić, ale z zachowaniem pewnych środków ostrożności.
Nalewamy gorącą wodę do dużej miski. Możemy zastosować olejki eteryczne oraz zioła, które nie stanowią zagrożenia dla dziecka (należy zapytać o opinię lekarza). Sprawdzi się m.in. rumianek (ma właściwości przeciwzapalne), rozmaryn (działanie przeciwbakteryjne), imbir (udrażnia nos, poprawia krążenie), majeranek, olejek sosnowy. Można zastosować także mieszankę takich ziół/olejków eterycznych. Wlewamy je do naczynia z wodą. Dziecko powinno się pochylić nad taką miską, przy czym należy uważać, aby nie doszło do poparzenia. Gdy zacznie gromadzić się wydzielina w nosie, należy ją usunąć i kontynuować zabieg.
W przypadku dzieci i niemowląt jest to dość ryzykowny sposób inhalacji, dlatego lepiej sięgnąć po nebulizator, a mieszankę ziół czy olejków zastosować w pokoju jako dodatek do nawilżacza powietrza, szczególnie zimową porą.
Inhalacja typu parówka: jak długo powinno się ją wykonywać?
Jak długo robić domową inhalację? W przypadku osób dorosłych, nastolatków i starszych dzieci, inhalacja powinna trwać ok. 15-30 minut. W przypadku małych dzieci zaleca się ją robić tylko przez 5 minut. Zasada jest taka, że im dziecko młodsze, tym krócej powinna trwać inhalacja. Jeśli mamy małego alergika, należy zachować ponadto szczególną ostrożność, zwłaszcza przy stosowaniu ziół czy olejków. Jeśli w trakcie inhalacji Maluch manifestuje nam dyskomfort, należy ją przerwać.
Uwaga! Domowych inhalacji tzw. parówek nie można wykonywać niemowlętom! Układ oddechowy oraz skóra Maluszka są w tym wieku bardzo wrażliwe. Jest także wysokie ryzyko poparzenia oraz reakcji alergicznej.
Aby zauważyć poprawę stanu zdrowia dziecka, inhalacja tradycyjna powinna być wykonywana 2-3 razy dziennie przez 5-7 dni.
Inhalacja z użyciem nebulizatora
O wiele bezpieczniejszym i skuteczniejszym sposobem inhalowania dziecka – zalecanym obecnie przez pediatrów – jest zastosowanie nebulizatora. Do wyboru mamy m.in. inhalator pneumatyczny oraz siateczkowy. Oba rodzaje nadają się do wykonania inhalacji z soli fizjologicznej. Niektóre inhalatory są także dostosowane do podawania różnych leków, np. zaleconych przez lekarza sterydów wziewnych (typu Nebbud), czy soli hialuronowej.
Inhalacja nebulizatorem polega na wdychaniu leku w postaci mgiełki przez maseczkę lub ustnik. Nebulizator świetnie sprawdzi się zarówno u dorosłych osób, starszych dzieci, jak i niemowląt. Warto go mieć ponadto w apteczce, gdy w domu jest mały alergik.
Istotne jest, aby do inhalacji z użyciem nebulizatora stosować wyłącznie leki lub roztwory zalecone przez lekarza. Bezpieczna jest sól fizjologiczna NaCI 0,9% - można ją stosować bez konsultacji z lekarzem. Wszelkiego rodzaju inne preparaty muszą być natomiast podawane do inhalacji wyłącznie na zalecenie lekarza – mowa tutaj o lekach czy soli hialuronowej. Bezwzględnie do inhalacji dzieci nebulizatorem nie można stosować olejków i ziół – mogą doprowadzić nawet do skurczu oskrzeli i uduszenia.
Inhalacja nebulizatorem u dziecka: jak długo ją wykonywać?
Inhalacja dziecka powinna trwać od 5 do 7 minut – zwykle czas ten jest uzależniony też od dawki preparatu. W przypadku niemowląt zaleca się z reguły zastosowanie 2 ml soli fizjologicznej – czas nebulizacji trwa wówczas 2-3 minuty.
Czas trwania zabiegu powinien uwzględniać wiek dziecka i nie powinien przekraczać 30 minut dziennie (u starszych dzieci można np. robić inhalację po 10 minut 3 razy dziennie).
Inhalacji nie wykonujemy nigdy zaraz po posiłku lub tuż przed nim – musi minąć ok. 1 godzina. Przed inhalacją warto oczyścić nos dziecka z wydzieliny za pomocą aspiratora. Jeśli lekarz zalecił inhalację z mukolitykami, konieczne jest oklepanie po niej Malucha, aby ułatwić usunięcie wydzieliny.
Inhalacje powinno się wykonywać 2-3 razy dziennie przez ok. 5 dni, aby zauważyć efekty terapeutyczne – chyba że lekarz zalecił inaczej (np. w przypadku zastosowania leków – niektóre z nich można podawać tylko przez 3 dni, a inne trzeba stosować np. 7 dni).
